🕷 آیا عنکبوت می‌تواند باعث آلارم کاذب دتکتور دود شود؟ بررسی موردی در سیستم‌های Teknim

در یکی از پروژه‌هایی که با سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر Teknim اجرا شده بود، اتفاق عجیبی افتاد: یکی از دتکتورها در حالت آلارم کاذب دتکتور دود قرارگرفت، در حالی که نه خبری از دود بود و نه آتش! بعد از بررسی مشخص شد عنکبوت کوچکی داخل محفظه نوری دتکتور زندگی می‌کرده و همین موضوع دلیل اصلی آلارم کاذب بوده است.

برخلاف تصور برخی افراد غیرمتخصص، این آلارم‌ها بی‌دلیل نیستند و حتی شرکت‌هایی مثل Teknim، Siemens، Notifier و Hochiki هم به‌صراحت در مستندات‌شان به این موضوع اشاره کرده‌اند. در ادامه، نحوه‌ی عملکرد دتکتور نوری و نقش حشرات در ایجاد آلارم کاذب را بررسی می‌کنیم.

🔍 دتکتور دود نوری چگونه عمل می‌کند؟

در دتکتورهای نوری (Photoelectric)، یک LED و یک سنسور نوری (Photodiode) به‌شکلی خاص در محفظه قرار گرفته‌اند. نور LED در شرایط عادی به سنسور نمی‌تابد، اما زمانی که دود وارد محفظه می‌شود، باعث پراکندگی نور و رسیدن آن به سنسور می‌شود. اگر شدت نور دریافتی از حد مشخصی بیشتر شود، دتکتور وضعیت آلارم را اعلام می‌کند.

🕷 نقش عنکبوت یا حشرات در ایجاد آلارم کاذب

وقتی عنکبوت، تار آن یا حتی یک حشره‌ی مرده در مسیر نور LED قرار بگیرد، نور به‌طور غیرعادی پراکنده می‌شود و دتکتور آن را به‌اشتباه به‌عنوان دود تشخیص می‌دهد. در نتیجه، بدون وجود آتش‌سوزی، آلارم فعال می‌شود؛ نه به‌دلیل خرابی دستگاه، بلکه به‌خاطر شرایط فیزیکی داخل محفظه.

📄 آنچه Teknim و سایر برندها هشدار می‌دهند

در مستندات رسمی برندهای معتبر اعلام حریق از جمله:

• Teknim
• Siemens
• Apollo
• Hochiki
• Notifier

“Insects or spiders inside the sensing chamber may cause unwanted alarms. Regular maintenance and cleaning is recommended.”
ترجمه: وجود عنکبوت یا حشره در محفظه سنسور می‌تواند منجر به آلارم‌های ناخواسته شود. تمیزکاری و نگهداری منظم توصیه می‌شود.

🛑 آلارم کاذب دتکتور دود؛ مسئله‌ای جدی و قابل پیشگیری

با وجود هشدارهای شرکت‌های سازنده، برخی مشاوران یا کارفرمایان تصور می‌کنند این آلارم‌ها ناشی از خرابی دستگاه است و بدون بررسی فنی، دتکتور را تعویض می‌کنند. این دیدگاه اشتباه می‌تواند باعث هزینه‌های اضافی و حتی کاهش اعتماد به سیستم شود.

🛠 راهکارهای پیشگیرانه برای کاهش آلارم‌های کاذب

• ✅ پاک‌سازی دوره‌ای دتکتورها با هوای فشرده یا جاروبرقی صنعتی
• 🚫 اجتناب از نصب دتکتورها در محل‌های مرطوب، تاریک یا راکد که محل تجمع عنکبوت‌ها هستند
• 🧰 بازرسی سالانه توسط تکنسین مجرب جهت بررسی سلامت محفظه دتکتورها

✅ جمع‌بندی

عنکبوت در دتکتور؟ بله، این یک واقعیت فنی است. حضور این موجود کوچک می‌تواند باعث آلارم کاذب شود و اگر ندانیم علت چیست، ممکن است کل سیستم را مقصر بدانیم. با درک درست از مکانیزم دتکتورها و انجام نگهداری منظم، می‌توان از این آلارم‌های ناخواسته جلوگیری کرد. آگاهی فنی، بهترین راه برای حفظ اعتماد کارفرماست.

❓ سوالات متداول

آیا عنکبوت واقعاً می‌تواند باعث فعال شدن دتکتور دود شود؟

بله، چون عنکبوت با پراکندگی پرتو نور در محفظه نوری، باعث می‌شود دتکتور آن را به‌عنوان دود شناسایی کند.

چگونه از آلارم‌های کاذب جلوگیری کنیم؟

با نگهداری منظم،پاک‌سازی دتکتورها با هوای فشرده،و پرهیز از نصب آن‌ها در محل‌های مرطوب یا راکد،می‌توان از آلارم‌های کاذب جلوگیری کرد.

آیا باید به‌خاطر آلارم کاذب، دتکتور را تعویض کرد؟

نه لزوماً. اول باید علت را بررسی کرد. در بسیاری از موارد، پاک‌سازی ساده مشکل را برطرف می‌کند.