آموزش استفاده صحیح از کپسول آتشنشانی در مواقع اضطراری
شهریور 17, 1403مروری کوتاه بر تاریخچه آتش نشانی از آغاز تا به امروز
شهریور 17, 1403کپسول آتش نشانی بیمارستان و ایمنی در بیمارستانها از اهمیت فوقالعادهای برخوردار است و در این میان،کپسول آتش نشانی بیمارستان نقش مهمی در حفاظت از بیماران و کارکنان ایفا میکند. وجود کپسول آتشنشانی بیمارستان بهعنوان یک ابزار ضروری میتواند جلوی بسیاری از حوادث آتشسوزی را بگیرد و از گسترش آتش در محیطهای حساس جلوگیری کند. نصب و نگهداری این تجهیزات مطابق با استانداردهای بینالمللی NFPA 10، EN 3 و BS و همچنین مبحث ۱۳ مقررات ملی ساختمان ایران (۱۴۰۲) بسیار حیاتی است تا اطمینان حاصل شود که این تجهیزات در هنگام بروز حادثه به درستی عمل میکنند.
در بیمارستانها که محیطی بسیار حساس و پرخطر هستند، هرگونه حادثه آتشسوزی میتواند پیامدهای جدی برای بیماران، کارکنان و تجهیزات داشته باشد. به همین دلیل، وجود کپسول آتش نشانی بیمارستان در هر نقطهای از این محیطها ضروری است. این تجهیزات نهتنها برای خاموش کردن آتش استفاده میشوند، بلکه میتوانند تا حد زیادی از گسترش حریق و وارد آمدن خسارتهای جانی و مالی جلوگیری کنند.
استانداردهای کپسول آتش نشانی برای تسهیلات بهداشتی
از سال 2018، معماران، مهندسان و پیمانکاران به رهنمودهای مشخصتری برای انتخاب کپسول آتشنشانی در اتاقهای MRI، اتاقهای عمل، آشپزخانهها و بخشهای ارتباطات در تسهیلات بهداشتی دست یافتهاند. کمیته بینالمللی کد در حوزه بهداشت (ICC) که شامل مسئولان آتشنشانی، معماران، مدیران بیمارستانها و مهندسان است، کد NFPA 99 را برای تسهیلات بهداشتی تصویب کرده است که به طور خاص خطرات الکتریکی، آتشسوزی و انفجار در بیمارستانها و مراکز جراحی سرپایی را پوشش میدهد. برای کسانی که از نسخه فعلی کد بینالمللی آتشنشانی (IFC) یا کد بینالمللی ساختمان (IBC) استفاده میکنند، هر دو به NFPA 10 برای تعیین انتخاب، نصب و نگهداری کپسولهای آتشنشانی قابل حمل اشاره میکنند. به نوبه خود، NFPA 10، بخش 5.6 «انتخاب برای مکانهای خاص» به NFPA 99 به عنوان کد تسهیلات بهداشتی ارجاع میدهد.
استاندارد NFPA 10
استاندارد NFPA 10 که توسط انجمن ملی حفاظت از آتش آمریکا تدوین شده است، راهنماییهای جامعی در مورد نصب، نگهداری و استفاده از کپسولهای آتشنشانی ارائه میدهد. این استاندارد بر اساس محیط و نوع خطرات موجود، نوع مناسب کپسول آتش نشانی بیمارستان برای هر بخش از بیمارستان را تعیین میکند. بهکارگیری این استاندارد در بیمارستانها به معنای افزایش سطح ایمنی و کاهش خطرات احتمالی است.
استاندارد EN 3
استاندارد EN 3 نیز در اروپا استفاده میشود و به تولید، تست و نصب کپسولهای آتشنشانی قابل حمل اختصاص دارد. این استاندارد تضمین میکند که کپسولهای آتشنشانی بیمارستانی مطابق با کیفیتهای لازم برای مقابله با آتشسوزی در محیطهای خاص طراحی شده باشند و عملکرد مناسبی در زمان بحران داشته باشند.
استاندارد BS
استاندارد BS نیز بهطور گستردهای در سطح جهانی شناخته شده و استفاده میشود. این استاندارد، مشخصات دقیق نصب و نگهداری تجهیزات آتشنشانی را تعیین میکند. بیمارستانها باید از تجهیزاتی استفاده کنند که مطابق با این استاندارد تولید و نصب شدهاند تا در شرایط بحرانی، قابلیت مقابله با آتشسوزی را داشته باشند.
کپسولهای آتشنشانی ABC در محیط بیمارستانی بسیار موثر هستند. همچنین، کپسولهای آتشنشانی آب مهپاش (Water Mist) گزینهای مناسب برای محیطهایی با تجهیزات حساس مانند بیمارستانها محسوب میشوند. استانداردهای کپسول آتشنشانی برای تسهیلات بهداشتی بر اساس NFPA 99 تدوین شده است.
همانطور که اشاره شد به صورت خلاصه میتوان گفت ،کارکنان بخش ایمنی در بیمارستانها نقش کلیدی در حفظ ایمنی ساختمان ایفا میکنند. آنها باید با استانداردهای مختلف ایمنی آتشنشانی مانند NFPA 10، EN 3 و BS آشنایی کامل داشته باشند. همچنین، شناخت انواع کپسولهای آتشنشانی، سیستمهای اعلام حریق، و روشهای نگهداری از تجهیزات آتشنشانی برای آنها ضروری است.
- استانداردهای مهم: NFPA 10 به عنوان یکی از مهمترین استانداردهای جهانی در زمینه ایمنی آتشنشانی، راهنماییهای جامعی برای نصب، نگهداری و استفاده از کپسولهای آتشنشانی ارائه میدهد.
- انواع کپسولهای آتشنشانی: کپسولهای آب، پودر خشک، دیاکسید کربن و فوم از جمله انواع رایج کپسولهای آتشنشانی هستند که هر یک برای نوع خاصی از آتش مناسب است.
- سیستمهای اعلام حریق: این سیستمها شامل دتکتورهای دود، حرارت و شعله هستند که در صورت تشخیص آتش، آلارم را فعال میکنند.
- نگهداری تجهیزات: کلیه تجهیزات آتشنشانی باید به صورت دورهای بازرسی و سرویس شوند تا اطمینان حاصل شود که در مواقع اضطراری به درستی کار میکنند.
چه چیزی کد NFPA 99 در نسخه 2024 درباره کپسولهای آتشنشانی میگوید؟
فصل 16 «ویژگیهای حفاظت در برابر آتش» در NFPA 99، تمام کدهای متناقض را هماهنگ کرده و به صورت یک سند واحد درآمده که الزامات کپسولهای آتشنشانی برای فضاهای تخصصی را توضیح میدهد. این کد برای هر دو تسهیلات بهداشتی جدید و موجود اعمال میشود و امکان استفاده از سیستمهای موجودی که دقیقاً مطابق استاندارد نیستند، وجود دارد مگر اینکه مقامات مربوطه (AHJ) تشخیص دهند که این سیستمها خطر جانی ایجاد میکنند.
- اتاقهای MRI: کپسولهای آتشنشانی و تجهیزات مرتبط باید به عنوان «مقاوم به میدان مغناطیسی» یا «ایمن در برابر میدان مغناطیسی» رتبهبندی شوند. به دلیل میدانهای مغناطیسی قوی در این نوع تجهیزات تشخیصی، کپسولهای آتشنشانی باید از مواد غیرمغناطیسی ساخته شده و در برابر آنها مقاوم باشند.
- اتاقهای عمل: کپسولهای آتشنشانی با عامل پاککننده یا آب مهپاش باید در اتاقهای عمل موجود باشند. ایمنی بیماران اولویت دارد و کپسولهای با عامل پاککننده به دلیل عدم باقیماندن بقایا توصیه میشوند.
- اتاقهای مخابرات و ارتباطات: کپسولهای آتشنشانی با عامل پاککننده باید در اتاقهای مخابرات نصب شوند. این نوع کپسولها هیچگونه بقایایی از خود به جا نمیگذارند و غیرهادی هستند و از این رو برای تجهیزات حساس به کار گرفته میشوند.
کپسولهای آتشنشانی آب مهپاش
کپسولهای آتشنشانی آب مهپاش برای مقابله با آتشسوزیهای نوع A و C ایدهآل هستند. این کپسولها به دلیل پاشیدن آب به صورت ذرات بسیار ریز، کاربر را از شوک الکتریکی محافظت میکنند و مناسب استفاده در تجهیزات الکتریکی هستند.
کپسولهای آتشنشانی دیاکسید کربن
کپسولهای آتشنشانی دیاکسید کربن برای آتشسوزیهای نوع B و C ایدهآل هستند. این کپسولها با ایجاد ابری از گاز دیاکسید کربن که اکسیژن را از محیط میگیرد و حرارت را کاهش میدهد، آتش را خاموش میکنند.
مناطق آشپزی یا همان آشپرخانه ها:
برای مناطقی که احتمال وقوع آتشسوزی ناشی از روغنهای خوراکی و چربیها وجود دارد، استفاده از کپسولهای آتشنشانی نوع K ضروری است. این کپسولها حاوی محلول پتاسیم استات با PH پایین هستند که هنگام استفاده، مهای ایجاد میکنند که باعث جلوگیری از پاشش میشود و یک لایه کف مناسب برای سرکوب آتش ایجاد میکند.
در ادامه، جدول انتخاب کپسول آتش نشانی مورد نیاز شما ارائه میشود :
نوع آتشخاموشکن | کلاس A مواد آلی(مثلاً: کاغذ و زغال) | کلاس B مایعات قابل اشتعال(مثلاً: بنزین و رنگ) | کلاس C گازهای قابل اشتعال(مثلاً: بوتان و متان) | کلاس D فلزات قابل اشتعال(مثلاً: لیتیوم و منیزیم) | کلاس E تجهیزات الکتریکی(مثلاً: کامپیوتر و سرورها) | کلاس F روغنهای پخت و پز(مثلاً: روغن زیتون و چربیها) | مشاغلی که ممکن است به این نوع آتشخاموشکن نیاز داشته باشند |
---|---|---|---|---|---|---|---|
آب | ✅ | ❌ | ❌ | ❌ | ❌ | ❌ | مدارس، بیمارستانها، دفاتر، مغازهها |
فوم | ✅ | ✅ | ❌ | ❌ | ❌ | ❌ | آپارتمانها، بیمارستانها، دفاتر، مغازهها |
پودر خشک | ✅ | ✅ | ✅ | ✅ | ✅ | ❌ | گاراژها، جوشکاری، موتورخانهها، کارخانههای LPG |
CO2 | ❌ | ✅ | ❌ | ❌ | ✅ | ❌ | اتاقهای سرور، دفاتر |
مواد شیمیایی مرطوب | ❌ | ❌ | ❌ | ❌ | ❌ | ✅ | آشپزخانهها، سالنهای غذاخوری |
جایگذاری کپسول آتشنشانی در بیمارستان
بر اساس مبحث ۱۳ مقررات ملی ساختمان ایران (۱۴۰۲)، جایگذاری صحیح کپسول آتش نشانی بیمارستان باید بهگونهای باشد که بهراحتی در دسترس همه افراد باشد. این تجهیزات باید در نزدیکی مناطق پرخطر مانند آشپزخانهها، اتاقهای برق و تأسیسات، آزمایشگاهها و بخشهای حساس قرار گیرند. همچنین، نصب کپسول آتشنشانی باید در امتداد مسیرهای خروج اضطراری و نقاط پرتردد انجام شود تا در صورت بروز حادثه، دسترسی به آنها بهسرعت امکانپذیر باشد. بهکارگیری اصول صحیح جایگذاری مطابق با استانداردهای بینالمللی و مقررات ملی، تضمینکننده ایمنی کامل بیمارستانها در برابر آتشسوزی است.
سرویس و نگهداری کپسولهای آتشنشانی بیمارستان
سرویس و نگهداری کپسولهای آتشنشانی بیمارستان طبق استاندارد NFPA 10 و EN 3 بسیار حیاتی است. تمامی کپسولهای آتشنشانی باید بهطور منظم مورد بازرسی قرار گیرند تا از عملکرد صحیح آنها اطمینان حاصل شود. بررسی فشار داخلی، وضعیت فیزیکی و مواد خاموشکننده در کپسولها بخشی از سرویسهای ضروری است. همچنین، هرگونه خرابی یا نشتی در کپسولها باید بهسرعت تعمیر شود. عدم انجام سرویسهای دورهای میتواند منجر به ناکارآمدی تجهیزات در زمان بحران شود که این امر پیامدهای جبرانناپذیری به همراه خواهد داشت.
مسئولیتهای مدیران بیمارستانها
بیمارستانها به عنوان مراکز درمانی، نقش حیاتی در جامعه ایفا میکنند. با این حال، وجود بیماران بستری، تجهیزات پزشکی حساس و مواد قابل اشتعال، این اماکن را در معرض خطر آتشسوزی قرار میدهد. برای کاهش این خطر و حفاظت از جان بیماران و کارکنان، رعایت استانداردهای ایمنی آتشنشانی از اهمیت بالایی برخوردار است. در این مقاله، به بررسی نقش کپسولهای آتشنشانی، مسئولیتهای مدیران بیمارستانها، اهمیت آموزش کارکنان و استانداردهای مرتبط میپردازیم.
مدیران بیمارستانها به عنوان مسئولان اصلی، وظیفه دارند تا محیطی امن را برای بیماران و کارکنان فراهم کنند. این مسئولیت شامل رعایت قوانین و استانداردهای ایمنی آتشنشانی نیز میشود. عدم توجه به این قوانین میتواند عواقب جدی از جمله جریمههای سنگین، پیگرد قانونی و حتی تعطیلی بیمارستان را در پی داشته باشد. همچنین، بسیاری از شرکتهای بیمه، پوشش بیمهای را برای ساختمانهایی که استانداردهای ایمنی را رعایت نمیکنند، کاهش یا لغو میکنند.
اهمیت کپسولهای آتشنشانی برای عموم مردم
کپسولهای آتشنشانی به عنوان یکی از مهمترین تجهیزات ایمنی در بیمارستانها، میتوانند در مراحل اولیه وقوع آتشسوزی نقش بسیار مهمی در مهار آتش ایفا کنند. با استفاده صحیح از این تجهیزات، میتوان از گسترش آتش جلوگیری کرده و خسارات جانی و مالی را به حداقل رساند.
راهکارهای افزایش ایمنی آتشنشانی در بیمارستانها
- آموزش کارکنان: برگزاری دورههای آموزشی منظم برای آشنایی کارکنان با روشهای مقابله با آتشسوزی و استفاده صحیح از تجهیزات آتشنشانی
- تخلیه اضطراری: تدوین طرحهای تخلیه اضطراری و برگزاری تمرینهای منظم برای آمادگی کارکنان و بیماران
- همکاری با آتشنشانی: ایجاد ارتباط مستمر با سازمان آتشنشانی و برگزاری مانورهای مشترک
- نگهداری ساختمان: انجام بازرسیهای دورهای از ساختمان برای شناسایی و رفع هرگونه نقص در سیستمهای ایمنی
نقش حیاتی تجهیزات ایمنی در برابر آتش در بیمارستانها
بیمارستانها مکانهایی برای بهبود و درمان هستند، جایی که تلاشهای بیوقفهی کادر درمانی با فناوریهای پیشرفته ترکیب میشود تا جانها را نجات دهند. در میان راهروهای شلوغ و اتاقهای تمیز، یک محافظ خاموش و ناپیدا وجود دارد: تجهیزات ایمنی در برابر آتش. با اینکه تمرکز اصلی در مراکز بهداشتی بر پیشرفتهای پزشکی است، اهمیت اقدامات قوی در زمینه ایمنی آتشسوزی نباید نادیده گرفته شود.
آسیبپذیری تسهیلات بهداشتی
بیمارستانها در زمینه ایمنی در برابر آتش چالشهای ویژهای دارند. وجود تجهیزات پیچیده پزشکی، مواد قابل اشتعال و تعداد زیادی از افراد، از جمله کسانی که دارای محدودیتهای حرکتی هستند، نیاز به رویکرد جامع و ویژهای برای پیشگیری و پاسخگویی به آتشسوزی دارد.
عملیات ۲۴ ساعته
بر خلاف بسیاری از ساختمانهای دیگر، بیمارستانها هرگز تعطیل نمیشوند. این فعالیت دائمی بیمارستانها به این معنی است که اقدامات ایمنی در برابر آتش باید در تمام زمانها فعال و آمادهی پاسخ به شرایط اضطراری باشد.
تجهیزات ضروری ایمنی در برابر آتش برای مراکز بهداشتی
- آشکارسازهای دود و هشدارهای آتشسوزی: اولین خط دفاعی در برابر وقوع آتش، آشکارسازهای دود و سیستمهای هشدار آتش هستند یا همان سیستم اعلام حریق است .سیستم اعلام حریق بهطور استراتژیک در بیمارستانها نصب شدهاند. این تجهیزات همچون چشمان و گوشهای همیشهبیدار عمل میکنند و با کوچکترین نشانهای از دود یا افزایش دما، فوراً کارکنان را مطلع میسازند.
- سیستمهای آبپاش: این قهرمانانی که با شنیدن آژیرها به سرعت وارد عمل میشوند، سیستمهای آبپاش هستند که برای کنترل و خاموش کردن آتش بسیار مهم هستند. واکنش سریع آنها میتواند از گسترش یک حادثه کوچک به یک فاجعه بزرگ جلوگیری کند، خسارات را به حداقل برساند و جان افراد را حفظ کند.
- کپسولهای آتشنشانی: کپسولهای آتشنشانی به عنوان سربازان خط مقدم ایمنی آتشسوزی عمل میکنند و آمادهی مقابله با شعلههای محلی قبل از گسترش آنها هستند. آموزش صحیح به کارکنان بیمارستان اطمینان میدهد که در مواقع ضروری میتوانند بهطور مؤثر از این ابزارهای مقابله با آتش استفاده کنند.
حفاظت از بیماران و تجهیزات پزشکی
- طرحهای تخلیه اضطراری: بیمارستانها باید طرحهای تخلیه دقیق و منطبق با نیازهای منحصر به فرد بیماران داشته باشند. تجهیزات ایمنی در برابر آتش نقش حیاتی در تسهیل تخلیه منظم و سریع دارند و ایمنی بیماران، کارکنان و بازدیدکنندگان را تضمین میکنند.
- حفاظت از تجهیزات ارزشمند: فراتر از سلامت افراد، تجهیزات ایمنی در برابر آتش، تجهیزات پزشکی گرانقیمت، داروها و سوابق بیماران را نیز حفاظت میکنند. از دست دادن یا آسیب دیدن این داراییها نه تنها میتواند به مراقبت از بیماران آسیب بزند، بلکه میتواند خسارات مالی قابل توجهی به بیمارستان وارد کند.
رعایت مقررات و آموزش مداوم
مراکز بهداشتی باید به استانداردها و مقررات سختگیرانهای در زمینه ایمنی آتشسوزی پایبند باشند. رعایت این مقررات تضمین میکند که زیرساختها و تجهیزات به گونهای طراحی و نگهداری میشوند که خطرات آتشسوزی بهطور مؤثری کاهش یابد.
- پروتکلهای آموزشی: برگزاری دورههای آموزشی منظم برای کارکنان بیمارستان بسیار مهم است. از تمرینات آتشسوزی گرفته تا پروتکلهای خاص برای مدیریت تجهیزات پزشکی در شرایط اضطراری، آموزش مداوم اطمینان میدهد که پاسخگویی به موقعیتهای آتشسوزی سریع و هماهنگ خواهد بود.
مبحث ۱۳ مقررات ملی ساختمان (۱۴۰۲) و کپسول آتشنشانی بیمارستان
مبحث ۱۳ مقررات ملی ساختمان (۱۴۰۲) یکی از مقررات کلیدی برای تجهیزات ایمنی آتش در ساختمانها به شمار میآید. این مبحث تأکید ویژهای بر نصب تجهیزات اطفای حریق مانند کپسولهای آتشنشانی دارد. طبق این مقررات، بیمارستانها ملزم به استفاده از تجهیزات آتشنشانی قابل حمل هستند که در تمامی نقاط مهم ساختمان نصب شده باشند. این مقررات همچنین به اهمیت سرویس و نگهداری دورهای تجهیزات پرداخته و تأکید میکند که تمامی کپسولهای آتشنشانی باید بهطور منظم مورد بازبینی و نگهداری قرار گیرند تا در زمان وقوع حادثه آماده بهکار باشند.
ضرورت سرویس منظم کپسولهای آتشنشانی بیمارستان
تأکید بر سرویس و نگهداری منظم کپسولهای آتشنشانی بیمارستان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. عدم سرویس و نگهداری صحیح این تجهیزات میتواند به ناکارآمدی آنها در زمان بحران منجر شود و خطرات جدی را به دنبال داشته باشد. بیمارستانها باید برنامههای منظم برای بازرسی و سرویس تجهیزات آتشنشانی خود داشته باشند و از تیمهای متخصص برای این کار استفاده کنند. هرگونه تأخیر در سرویس کپسولهای آتشنشانی میتواند جان بیماران و کارکنان را به خطر بیندازد و خسارات جانی و مالی جبرانناپذیری را به همراه داشته باشد.
شرکت فنی مهندسی بهسازان سرای مهر آهنگ
شرکت فنی مهندسی بهسازان سرای مهر آهنگ با تخصص در ارائه خدمات و تجهیزات آتشنشانی، میتواند بیمارستانها را در زمینه نصب و نگهداری کپسولهای آتشنشانی بیمارستان مطابق با استانداردهای بینالمللی یاری رساند. این شرکت با استفاده از متخصصین مجرب و ارائه راهکارهای مطابق با استانداردهای NFPA 10، EN 3 و BS، تضمین میکند که تجهیزات آتشنشانی بیمارستانها همواره در بهترین حالت عملیاتی قرار داشته باشند.
نتیجهگیری
در دنیای پرسرعت مراقبتهای بهداشتی، که هر ثانیه ممکن است جان کسی را نجات دهد، اهمیت تجهیزات ایمنی در برابر آتش به اندازه کافی نمیتواند مورد تأکید قرار گیرد. بیمارستانها و مراکز بهداشتی باید برای ایجاد محیطی امن که در آن درمان شکوفا شود و شعلهی امید بدون تهدید آتش به روشنی بدرخشد، به سرمایهگذاری در اقدامات قوی ایمنی آتشسوزی متعهد باشند.وجود کپسولهای آتشنشانی بیمارستان یکی از ملزومات حیاتی برای حفاظت از جان بیماران و کارکنان در زمان وقوع آتشسوزی است. نصب این تجهیزات باید مطابق با استانداردهای بینالمللی و مقررات ملی انجام شود و سرویس و نگهداری منظم آنها نباید به تأخیر بیفتد.
شرکت فنی مهندسی بهسازان سرای مهر آهنگ بهعنوان یک شرکت متخصص در زمینه تجهیزات آتشنشانی، میتواند به بیمارستانها در نصب و نگهداری این تجهیزات حیاتی کمک کند تا اطمینان حاصل شود که تمامی تجهیزات در شرایط بحرانی آماده بهکار هستند.ایمنی آتشنشانی در بیمارستانها، مسئولیتی مشترک برای همه است. رعایت استانداردها، آموزش کارکنان و استفاده صحیح از تجهیزات آتشنشانی، گامی مهم در جهت حفظ سلامت بیماران و کارکنان است. با همکاری همه افراد میتوان محیطی امن و ایمن را در بیمارستانها ایجاد کرد.