استاندارد ISO 7240
شهریور 16, 1403
اهمیت وجود کپسول آتش نشانی بیمارستان برای ایمنی بیماران
شهریور 16, 1403
استفاده از کپسول آتش نشانی در مواقع اضطراری یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی است که می‌تواند جان و مال شما را در برابر خطرات آتش‌سوزی محافظت کند. آشنایی با نحوه استفاده از کپسول آتش نشانی نه تنها یک مهارت مهم است، بلکه می‌تواند به کاهش خسارات ناشی از آتش‌سوزی کمک کند. در این مقاله به شما آموزش می‌دهیم که چگونه به درستی از کپسول آتش نشانی استفاده کنید .اطلاع از نحوه استفاده صحیح از کپسول آتش‌نشانی و دانستن اصول اساسی در مواجهه با آتش‌سوزی کمک میکند تا در مواقع اضطراری آمادگی لازم را داشته باشید.
شما باید دقیقاً بدانید که چگونه از یک کپسول آتش‌نشانی استفاده کنید تا در صورت وقوع آتش‌سوزی و احساس اینکه می‌توانید با ایمنی آن را خاموش کنید، آماده باشید. قبل از اینکه با نیاز به استفاده از کپسول آتش‌نشانی مواجه شوید، مطمئن شوید که نوع مناسب کپسول آتش‌نشانی را در اختیار دارید. توصیه می‌شود فقط کسانی که آموزش صحیح استفاده از کپسول‌های آتش‌نشانی را دیده‌اند، در مواقع مناسب از آن‌ها استفاده کنند.
قبل از تلاش برای خاموش کردن آتش، از دیگران کمک بخواهید. آتش ممکن است سریع‌تر از آنچه انتظار دارید از کنترل خارج شود، بنابراین عاقلانه است که کمک در راه باشد.
قبل از نزدیک شدن به آتش، مسیر خروج ایمنی را تعیین کنید. اجازه ندهید که آتش، گرما یا دود بین شما و مسیر خروجی قرار بگیرد.
انواع کپسول آتش نشانی و کاربردهای آن‌ها
قبل از اینکه به نحوه استفاده از کپسول آتش نشانی بپردازیم، باید انواع مختلف آن را بشناسیم. کپسول‌های آتش نشانی شامل انواع مختلفی مثل کپسول‌های آب، فوم، پودر خشک و دی‌اکسید کربن هستند. هر نوع کپسول برای خاموش کردن نوع خاصی از آتش طراحی شده است:
- کپسول آب و گاز: مناسب برای آتش‌سوزی‌های ناشی از مواد جامد مثل چوب و کاغذ.
- کپسول فوم: کاربردی برای آتش‌سوزی‌های مایعات قابل اشتعال.
- کپسول پودر خشک: مناسب برای اکثر انواع آتش‌سوزی‌ها از جمله مایعات قابل اشتعال و گازها.
- کپسول دی‌اکسید کربن: ایده‌آل برای آتش‌سوزی‌های تجهیزات الکتریکی و مایعات قابل اشتعال.
تعریف آتش و اجزای آن
آتش یک واکنش شیمیایی زنجیره‌ای است که با تولید نور و حرارت همراه است. آتش از چهار جزء اصلی تشکیل شده است:
- سوخت: ماده‌ای که می‌سوزد
- اکسیژن: عنصر ضروری برای ادامه یافتن آتش.
- حرارت: انرژی لازم برای شروع و ادامه واکنش.
- واکنش شیمیایی زنجیره‌ای: فرآیندی که آتش را ادامه می‌دهد.
حذف هر یک از این اجزا می‌تواند آتش را خاموش کند، که این اساس کار کپسول‌های آتش‌نشانی است.
اجزای کپسول آتش نشانی
برای یادگیری نحوه استفاده از کپسول آتش نشانی باید با اجزای اصلی آن آشنا شوید. هر کپسول آتش نشانی شامل این قسمت‌ها میباشد:
- پین ایمنی: برای جلوگیری از تخلیه تصادفی ماده خاموش‌کننده.
- اهرم فشار: برای آزادسازی ماده خاموش‌کننده.
- نازل یا شیلنگ: برای هدایت ماده خاموش‌کننده به سمت آتش.
- محفظه حاوی ماده خاموش‌کننده: جایی که ماده خاموش‌کننده نگهداری می‌شود.
مراحل نحوه استفاده از کپسول آتش نشانی
- کشیدن پین ایمنی: اولین قدم برای استفاده از کپسول آتش نشانی، کشیدن پین ایمنی است. این پین معمولا برای جلوگیری از تخلیه ناگهانی مواد خاموش‌کننده در محل قرار دارد.
پین کپسول را بکشید: پین امنیتی که روی دسته کپسول قرار دارد را بکشید.
- هدف‌گیری نازل به سمت پایه آتش: شیلنگ یا نازل را به سمت پایه آتش هدف‌گیری کنید، نه به شعله‌ها. این کار باعث می‌شود که ماده خاموش‌کننده به طور مستقیم روی منبع آتش تاثیر بگذارد.نازل را به سمت پایه آتش بگیرید: نازل کپسول را به سمت پایه آتش نشانه بروید.
- فشردن اهرم فشار: اهرم فشار را به آرامی فشار دهید تا ماده خاموش‌کننده تخلیه شود.
دستگیره را بفشارید: دستگیره کپسول را محکم فشار دهید تا ماده خاموش‌کننده آزاد شود.
- حرکت جاروئی نازل: نازل را به صورت جاروئی از یک سمت به سمت دیگر حرکت دهید تا تمام سطح آتش پوشش داده شود. این کار را تا زمانی ادامه دهید که آتش به طور کامل خاموش شود.
نازل را به صورت جارو کردن حرکت دهید: نازل را به صورت جارو کردن از یک سمت به سمت دیگر حرکت دهید و سعی کنید تمام قسمت‌های آتش را پوشش دهید.
در صورتیکه هنوز مطمن نیستید که هنگام بروز حادثه بتوانید به درستی از کپسول آتش نشانی استفاده نمایید پیشنهاد میکنیم تا انتهای این مقاله با ما باشید . این موضوع را در نظر داشته باشید رعایت جزئیات بسیار مهم است .
نحوه استفاده ایمن از کپسول آتش‌نشانی
مرحله 1: به کسی بگویید که با 125تماس بگیرد یا خودتان این کار را انجام دهید.
ابتدا همه را از منطقه خارج کنید. سپس، به کسی بگویید که با آتش‌نشانی یا خدمات اورژانس تماس بگیرد، زمانی که آن شخص در مکانی امن خارج از ساختمان است. حتی اگر خودتان قادر به خاموش کردن آتش هستید، بهتر است که آتش‌نشانی در راه باشد تا در صورت وقوع اتفاقی، کمک حاضر باشد. هنگامی که آتش‌نشانی می‌رسد، می‌تواند اطمینان حاصل کند که آتش به‌درستی خاموش شده است. فقط به این دلیل که چیزی ایمن به نظر می‌رسد، به این معنی نیست که واقعاً امن است.
مرحله 2: نزدیک‌ترین خروجی را پیدا کنید و با پشت به آن بایستید.
قبل از استفاده از کپسول آتش‌نشانی برای خاموش کردن آتش، مهم است که برخی اقدامات ایمنی را انجام دهید. نزدیک‌ترین خروجی را پیدا کنید و خود را طوری قرار دهید که پشت شما به سمت خروجی باشد. این کار در مواقع اضطراری امکان فرار سریع‌تر را برای شما فراهم میکند.
مرحله 3: پین را بکشید.
اولین مرحله از روش PASS “کشیدن پین” است. هر کپسول آتش‌نشانی دارای یک پین در دسته خود است که از تخلیه تصادفی آن جلوگیری میکند. حلقه را بگیرید و پین را از کنار دسته بیرون بکشید. حالا که کپسول آماده تخلیه است، نازل را از خود دور نگه دارید. کپسول‌های آتش‌نشانی در مناطق غیر مسکونی یا مناطق مسکونی با تراکم بالا/متوسط ممکن است دارای بست زیپی باشند که نشان دهد از آن‌ها استفاده شده است. بست زیپی به گونه‌ای طراحی شده است که به‌راحتی شکسته شود.
مرحله 4: شیلنگ را به سمت پایه آتش نشانه بگیرید.
دومین مرحله از روش PASS “هدف‌گیری” است. دسته پایینی (دسته حمل) را با یک دست نگه دارید و شیلنگ یا نازل را با دست دیگر بگیرید. شیلنگ را مستقیماً به سمت پایه آتش نشانه بگیرید. از نشانه‌گیری شیلنگ به سمت شعله‌ها خودداری کنید. این نقطه منبع سوخت نیست و شما پیشرفت زیادی نخواهید داشت. با کپسول‌های دی‌اکسید کربن، دستان خود را از بوق پلاستیکی تخلیه که بسیار سرد می‌شود دور نگه دارید.
مرحله 5: اهرم را فشار دهید.
سومین مرحله از روش PASS “فشردن” است. برای آزاد کردن ماده خاموش‌کننده، اهرم‌ها را با یک دست فشار دهید در حالی که شیلنگ را به سمت پایه آتش نشانه گرفته‌اید. هنگام فشردن اهرم‌ها، فشار را آهسته و یکنواخت اعمال کنید. برای متوقف کردن کپسول، اهرم‌ها را رها کنید.
مرحله 6: شیلنگ را از یک سمت به سمت دیگر حرکت دهید.
آخرین مرحله از روش PASS “جارو کردن” است. برای خاموش کردن تمام سوخت، شیلنگ را به آرامی از یک سمت به سمت دیگر روی پایه آتش حرکت دهید در حالی که اهرم‌ها را فشار می‌دهید. با کاهش شعله‌ها به آتش نزدیک‌تر شوید. تخلیه را تا زمانی که آتش خاموش شود ادامه دهید، این شامل هر گونه ذرات نیم‌سوخته که می‌تواند دوباره شعله‌ور شود نیز می‌شود.
مرحله 7: در صورت شعله‌ور شدن مجدد، به عقب بروید و مراحل را تکرار کنید.
آتش را به دقت زیر نظر بگیرید تا مطمئن شوید که شعله‌ها دوباره شعله‌ور نمی‌شوند. اگر این اتفاق افتاد، کمی به عقب بروید، شیلنگ را دوباره نشانه بگیرید، اهرم را فشار دهید و شیلنگ را دوباره روی پایه آتش جارو کنید تا آن را خاموش کنید. هرگز به آتش پشت نکنید. همیشه مراقب باشید که آتش کجاست و چه کاری انجام می‌دهد.
مرحله 8: اگر نتوانستید آتش را خاموش کنید، فوراً محل را ترک کنید.
یک کپسول آتش‌نشانی به طور متوسط به اندازه 10 ثانیه ماده برای استفاده دارد. اگر پس از تخلیه کامل کپسول، آتش خاموش نشد، فوراً به عقب بروید و محل را ترک کنید.
استفاده ایمن از کپسول آتش‌نشانی
مرحله 1: از کپسول آتش‌نشانی فقط برای آتش‌های کوچک و محدود استفاده کنید.
کپسول‌های آتش‌نشانی برای مقابله با آتش‌های بزرگ یا در حال گسترش طراحی نشده‌اند. فقط زمانی اقدام به خاموش کردن آتش کنید که شعله‌ها از شما کوتاه‌تر باشند و آتش در یک فضای کوچک محصور باشد. اگر شعله‌ها از شما بلندتر هستند یا آتش در حال گسترش است، فوراً تخلیه کنید. مثال یک آتش محدود، آتش در یک سطل زباله است که دیواره‌های سطل زباله آتش را محصور کرده و از گسترش آن جلوگیری می‌کنند.
مرحله 2: قبل از استفاده از کپسول، همه را از منطقه خارج یا دور کنید.
از تلاش برای مقابله با آتش به تنهایی با کپسول آتش‌نشانی خودداری کنید مگر اینکه مطمئن شوید که همه دیگران به طور ایمن از منطقه مورد نظر دور شده‌اند. فقط زمانی به استفاده از کپسول آتش‌نشانی ادامه دهید که بتوانید با ایمنی با آتش مبارزه کنید و مسیر فرار واضحی داشته باشید.
مرحله 3: اتاقی را که پر از دود شده تخلیه کنید.
هرگز به تنهایی با آتش مبارزه نکنید اگر اتاق پر از دود است. استنشاق دود می‌تواند منجر به بیهوشی شود و شما در اتاق با آتش گرفتار خواهید شد. اگر دود زیادی در اتاق وجود دارد، دهان خود را بپوشانید و روی زمین پایین بمانید. به منظور جلوگیری از استنشاق دود، به صورت خزیده از اتاق خارج شوید.
مرحله 4: کپسول آتش‌نشانی خود را هر چه زودتر تعویض یا شارژ کنید.
برخی از کپسول‌های آتش‌نشانی یک‌بار مصرف هستند و باید پس از استفاده دور ریخته شوند. برخی دیگر قابل شارژ هستند و می‌توان آن‌ها را دوباره پر کرد و فشار داد. اگر کپسول شما قابل شارژ است، این کار را در اسرع وقت انجام دهید. آن را به تأخیر نیندازید، در غیر این صورت ممکن است در هنگام وقوع یک وضعیت اضطراری بعدی بدون کپسول آتش‌نشانی کارآمد بمانید
استفاده از تکنیک P.A.S.S
برای یادآوری نحوه استفاده از کپسول آتش‌نشانی از تکنیک PASS استفاده کنید:
- P – Pull: پین را بکشید.
- A – Aim: نازل را به سمت پایه آتش بگیرید.
- S – Squeeze: دستگیره را بفشارید.
- S – Sweep: نازل را به صورت جارویی حرکت دهید.
روش استفاده از کپسول آتش‌نشانی CO2
کپسول‌های آتش‌نشانی CO2 به طور ویژه برای اطفای حریق‌های کلاس C طراحی شده‌اند و به‌طور معمول برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌های مرتبط با تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی استفاده می‌شوند. در اینجا مراحل و نکات مهمی که باید در زمان استفاده از این نوع کپسول‌ها رعایت کنید، آورده شده است:
- حفظ خونسردی: ابتدا در مواجهه با آتش‌سوزی آرامش خود را حفظ کنید و با دقت عمل کنید.
- پرهیز از تماس با انتهای کپسول: به دلیل سرمای بسیار شدید ناشی از گاز CO2، از تماس مستقیم دست با انتهای کپسول خودداری کنید؛ این کار ممکن است باعث سوختگی ناشی از سرما شود.
- نگه‌داشتن شیپورک: شیپورک یا نازل کپسول را محکم در دست بگیرید. برای حفظ تعادل و جلوگیری از حرکت ناخواسته کپسول، یک پای خود را پشت کپسول قرار دهید.
- احتیاط در فضای بسته: در محیط‌های بسته هنگام استفاده از کپسول CO2 بسیار مراقب باشید؛ انتشار این گاز می‌تواند باعث کاهش اکسیژن و خطر خفگی شود.
- اطفا به روش جارویی: برای خاموش کردن آتش، نازل کپسول را به سمت پایه آتش نشانه بگیرید و با حرکت جارویی از یک سمت به سمت دیگر، عمل اطفای حریق را انجام دهید.
با رعایت این نکات، می‌توانید به‌طور مؤثر از کپسول‌های آتش‌نشانی CO2 در مواجهه با حریق‌های مرتبط با تجهیزات الکتریکی استفاده کنید و خطرات احتمالی را به حداقل برسانید.
نکات ایمنی در هنگام استفاده از کپسول آتش نشانی
در زمان استفاده از کپسول آتش نشانی، به این نکات توجه داشته باشید:
- به خاطر داشته باشید که اقدامات ایمنی اضافی را رعایت کنید:
- پشت به خروجی بایستید تا راهی برای عقب‌نشینی از آتش داشته باشید.
- حداقل 8 فوت (تقریباً 2.5 متر) از آتش فاصله داشته باشید و سپس روش PASS را آغاز کنید.
- اگر آتش فوراً خاموش نشد، محل را ترک کنید.
- فعال‌سازی: سیستم هشدار حریق را فعال کنید یا با 125 تماس بگیرید.
- کمک: به افرادی که در خطر هستند کمک کنید.
- اقدام: تنها در صورتی اقدام به خاموش کردن آتش کنید که آتش کوچک و قابل کنترل باشد.
- فاصله ایمنی را حفظ کنید: معمولاً فاصله ایمن برای استفاده از کپسول‌های آتش نشانی حدود 1.5 تا 2 متر است.
- آموزش ببینید: قبل از وقوع آتش‌سوزی، آموزش لازم برای استفاده از کپسول آتش نشانی را ببینید.
- کپسول را تعویض کنید: پس از استفاده از کپسول آتش نشانی، حتی اگر به طور کامل تخلیه نشده باشد، باید آن را برای شارژ مجدد به یک مرکز خدمات تخصصی ببرید.
- از آتش‌نشانی بخواهید تا محل را بررسی کند تا مطمئن شود آتش خاموش شده و نواحی مخفی که ممکن است آتش در آن‌ها به صورت پنهانی سوختن داشته باشد، وجود ندارد.
نگهداری کپسول آتش‌نشانی
کپسول‌های آتش‌نشانی باید به طور منظم بررسی شوند تا از موارد زیر اطمینان حاصل شود:
- کپسول توسط مبلمان، درها یا هر چیزی که ممکن است دسترسی در مواقع اضطراری را محدود کند، مسدود نشده باشد.
- کپسول به درستی در مسیر خروجی نصب شده و دور از منابع حرارتی باشد.
- فشار در سطح توصیه‌شده باشد. کپسول شما ممکن است دارای یک گیج باشد که نشان دهد فشار بیش از حد بالا یا پایین است.
منابع معتبر برای یادگیری بیشتر
برای یادگیری بیشتر در مورد نحوه استفاده از کپسول آتش نشانی و نکات ایمنی مرتبط، می‌توانید به منابع خارجی معتبر مانند ویکی ها مراجعه کنید.
با رعایت این مراحل و نکات ایمنی، شما می‌توانید به‌طور مؤثر از کپسول آتش نشانی استفاده کنید و در مواقع اضطراری از خود و دیگران محافظت کنید.
نتیجه‌گیری
با توجه به اهمیت جلوگیری از گسترش آتش و حفظ ایمنی در مواقع اضطراری، آموزش صحیح استفاده از کپسول‌های آتش‌نشانی بسیار ضروری است. یادگیری تکنیک‌های مناسب و داشتن آمادگی لازم می‌تواند جان و مال شما را نجات دهد. بنابراین، این مقاله به شما کمک میکند تا در مواجهه با آتش‌سوزی‌های غیرمنتظره، بهترین عملکرد را داشته باشید.
