تفاوت سیستم اعلام حریق و سیستم اطفا حریق چیست؟ + اجزای آن‌ها

ایمنی در برابر آتش سوزی و حریق یکی از مهم‌ترین گام‌ها برای آمادگی در شرایط اضطراری است. دو جزء اساسی و مهم برای تضمین در برابر ایمنی آتش سوزی، سیستم اطفا حریق و سیستم اعلام حریق هستند. اگرچه این دو معمولا در کنار هم نام برده می‌شوند، اما اهداف متمایز و متفاوتی دارند. درک تفاوت سیستم اعلام حریق و سیستم اطفا حریق به شما کمک می‌کند تا متوجه شوید هر یک از این سیستم‌ها با چه هدفی استفاده می‌شوند. اگرچه عمل این دو سیستم بسیار با یکدیگر مشابه‌اند، اما در مجموع تفاوت‌های بسیار زیادی با یکدیگر دارند که در ادامه مقاله قصد بررسی آن‌ها را داریم.

سیستم اعلام حریق چیست؟

سیستم اعلام حریق یکی از مهم‌ترین تجهیزات به کار رفته در ساختمان‌های تجاری، مسکونی و اداری است. هدف اصلی سیستم‌های اعلام حریق تشخیص وجود آتش و هشدار به ساکنان ساختمان و پرسنل اورژانس جهت تسهیل و تسریع تخلیه و واکنش سریع است. اعلام حریق همانطور که از نامش مشخص است، کاری برای اطفا انجام نمی‌دهد. بلکه وظیفه آن اعلام حریق و تشخیص به موقع آن می‌باشد. به گونه‌ای که آن‌ها با کمک دتکتورها حریق را از طریق دود، گرما و شعله شناسایی می‌کنند و فرمان به پنل مرکزی برای هشدار دادن ارسال می‌شود. هشدار نیز از طریق آژیر یا تجهیزات چشمک زن اعلام می‌شود.

اجزای سیستم اعلام حریق

برای درک تفاوت سیستم اعلام حریق و سیستم اطفا حریق باید بدانید که این سیستم‌ها از نظر اجزا بسیار با یکدیگر متفاوت هستند. اجزای اصلی تشکیل دهنده یک سیستم اعلام حریق شامل:

1. پنل کنترل: این در واقع پنل مرکزی است که می‌تواند ورودی‌های دستگاه تشخیص را کنترل کند و باعث فعال کردن هر یک از آلارم‌ها شود.
2. آشکارسازهای دود: دستگاه‌هایی که ذرات دود را در هوا حس می‌کنند، دتکتور دود نام دارند. وجود این آشکارسازها برای تشخیص به موقع دود و حریق در این سیستم بسیار مهم است.
3. آشکارسازهای گرما: دستگاه‌هایی که به تغییرات دما پاسخ می‌دهند. این دستگاه‌ها می‌توانند پس از شناسایی گرما، حریق را نیز شناسایی کنند و خطر را به افراد اعلام نمایند.
4. آشکارسازهای شعله: دستگاه‌هایی که وجود شعله‌ها را تشخیص می‌دهند. این آشکارسازها شعله‌های آتش را با تکنولوژی جدید شناسایی می‌کنند و مراتب خطر را به افراد حاضر در محیط اعلام خواهند کرد.
5. فعال کننده آلارم دستی: دستگاه‌هایی که به افراد اجازه می‌دهند به صورت دستی آلارم آتش‌سوزی را فعال کنند. این تجهیزات معمولا در راهروها و مکان‌های خاص استفاده می‌شوند.
6. لوازم اعلام خطر: آژیرها، بوق‌ها، چراغ‌های چشمک‌زن و بلندگوهایی که به ساکنین هشدار می‌دهند.
7. سیستم‌های ارتباط اضطراری: سیستم‌هایی که دستورالعمل‌ها و اطلاعات صوتی ارائه می‌دهند.

سیستم اطفا حریق چیست؟

سیستم اطفا حریق یکی دیگر از تجهیزات مهم برای حفظ ایمنی آتش نشانی است. هدف اصلی برای یک سیستم اطفا حریق مبارزه فعال و خاموش کردن آتش سوزی هاست. این سیستم تنها هشداردهنده نیست، بلکه به محض دریافت فرمان وقوع آتش سوزی فعال می‌شود و می‌تواند با خروجی‌های آب، کف، فوم و … به خاموش کردن آتش کمک کند. برای مدیریت آتش و جلوگیری از گسترش آن می‌توان از سیستم اطفا حریق استفاده کرد. با ابزارها و نقاط دسترسی مختلف، امکان خاموش کردن آتش به بهینه‌ترین شکل ممکن وجود دارد.

اجزای سیستم اطفا حریق

مهم‌ترین تفاوت سیستم اعلام حریق و سیستم اطفا حریق در اجزای به کار رفته در آن هاست. سیستم اطفا حریق با هدف خاموش کردن آتش استفاده می‌شود و دارای چندین جزء مختلف زیر است.

1. پمپ‌های آتش‌نشانی: دستگاه‌هایی که فشار آب کافی را برای سیستم اطفاء حریق فراهم می‌کنند تا امکان خاموش کردن حریق به صورت بهینه وجود داشته باشد.
2. سیستم‌های آب‌پاش: شبکه‌ای از لوله‌ها و آب‌پاش‌ها که هنگام تشخیص گرما، آب را از خود خارج می‌کنند و با خنک کردن آتش باعث خاموش کردن حریق می‌شوند.
3. سیستم‌های لوله‌کشی ایستاده و شیلنگ: سیستم‌های لوله‌کشی مجهز به شیلنگ برای اطفاء حریق دستی استفاده می‌شوند.
4. کپسول‌های آتش‌نشانی: دستگاه‌های قابل حمل برای استفاده دستی در آتش‌سوزی‌های کوچک که خود دارای چندین نوع مختلف هستند.
5. سیستم‌های اطفاء حریق: سیستم‌هایی که از عواملی مانند فوم، CO2 یا عوامل پاک برای خاموش کردن آتش‌سوزی استفاده می‌کنند.
6. شیرهای آتش‌نشانی: نقاط دسترسی برای اتصال شیلنگ‌ها به منبع آب توسط آتش نشانان.

تفاوت سیستم اعلام حریق و سیستم اطفا حریق

به طور کلی، سیستم اعلام حریق با هدف اعلام آتش و خطر و سیستم اطفا حریق برای خاموش کردن آتش مورد استفاده قرار می‌گیرد. تفاوت سیستم اعلام حریق و سیستم اطفا حریق از چندین جهت قابل بررسی است که باید هر یک از آن‌ها را درک کرد.

 هدف استفاده

اولین تفاوت سیستم اعلام حریق و سیستم اطفا حریق در هدف استفاده است. سیستم اعلام حریق برای تشخیص حریق و هشداردهی استفاده می‌شود. اما سیستم اطفا حریق برای خاموش کردن و کنترل آتش سوزی. در واقع بهتر است به این شکل بگوییم که سیستم اعلام حریق ابتدا حریق را تشخیص می‌دهد و هشدار لازم را برای تخلیه افراد حاضر در محیط صادر می‌کند و سیستم اطفا حریق با توجه به هشدار سیستم اعلام حریق می‌تواند فرآیند اطفا و کنترل آتش سوزی را انجام دهد.

اجزای تشکیل دهنده

همانطور که اشاره شد، اجزای تشکیل دهنده این دو سیستم کاملا با یکدیگر متفاوت‌اند. تفاوت سیستم اعلام حریق و سیستم اطفا حریق در این است که سیستم اعلام حریق از پنل‌های کنترل کننده، دستگاه‌های اعلان و آشکارسازها تشکیل شده‌اند و سیستم اطفا حریق نیز شامل پمپ‌های آتش نشانی، آب پاش‌ها، شیلنگ‌ها، سیستم اطفا حریق و کپسول آتش نشانی برای اطفای حریق دستی است. در حالی که دتکتور جزء اصلی و مهم سیستم اعلام حریق است، تجهیزات اطفا و خاموش کننده اصلی‌ترین جزء تشکیل دهنده سیستم اطفا محسوب می‌شوند.

عملکرد آن‌ها

عامل دیگری که باعث ایجاد تفاوت سیستم اعلام حریق و سیستم اطفا حریق می‌شود، عملکرد متفاوت این دو سیستم است. سیستم اعلام حریق آتش را به موقع تشخیص می‌دهد و می‌تواند به ساکنین هشدار دهد تا محل را تخلیه کنند. این سیستم از تجهیزات هشداردهنده مانند آژیرها یا هشداردهنده‌های نوری تشکیل شده است. سیستم اطفا حریق اما به طور فعال برای کنترل و خاموش کردن آتش استفاده می‌شود. به طوری که فوم و محصولات خاموش کننده به خوبی از این تجهیزات خارج می‌شوند و روی آتش را می‌پوشانند.

واکنش دهی به حریق

سیستم اعلام حریق به محض اینکه حریق را شناسایی می‌کند، واکنش تخلیه و هشدار آن را آغاز می‌کند. در واقع آژیری که شروع به کار می‌کند، به مسئولین هشدار می‌دهد که محیط را سریع‌تر تخلیه کنند. اما سیستم اطفا حریق دارای مکانیسم‌هایی برای مقابله مستقیم با آتش است که می‌تواند خسارت به وجود آمده را به حداقل برساند. بنابراین، در حالی که اصلی‌ترین واکنش سیستم اعلام حریق هشدار است، واکنش سیستم اطفای حریق، اطفا و کنترل کردن حریق با مواد اولیه مناسب می‌باشد.

سخن پایانی

تفاوت سیستم اعلام حریق و سیستم اطفا حریق به عنوان مهم‌ترین تجهیزات آتش نشانی در این مقاله مورد بررسی قرار گرفت. با وجود اینکه هر دوی این تجهیزات نقش مهمی را در مدیریت آتش دارند، اما کارایی آن‌ها کاملا با یکدیگر متفاوت است. به طوری که سیستم اعلام حریق، حریق را شناسایی می‌کند و پس از آن سیستم اطفای حریق می‌تواند حریق را به خوبی اطفا و کنترل کند. شما می‌توانید اجزای کلیدی هر یک از این سیستم‌ها را از طریق سایت آتش نشانی به سازان سرای مهر آهنگ که تولید کننده جعبه آتش نشانی است، تهیه کنید و در محیط مورد نظرتان متناسب با نیاز استفاده کنید.