الزام نصب جعبه آتش‌نشانی؛ آیا نصب جعبه آتش نشانی ضروری است؟

فایر باکس یا جعبه آتش نشانی به عنوان یکی از تجهیزات مهم در ساختمان‌های مسکونی، تجاری، اداری، مراکز پرتردد و … شناخته می‌شود. با وجود اینکه در نقاط مختلف شهر شاهد به کار رفتن این جعبه‌ها هستیم، همیشه این سوال ذهن ما را درگیر کرده که الزام نصب جعبه آتش‌نشانی چیست؟ آیا سازمان آتش نشانی ایران، نصب جعبه‌های آتش نشانی را به یک ضرورت تبدیل کرده است؟ مطابق با آخرین قوانین به طور دقیق مشخص نیست که آیا نصب جعبه آتش نشانی در ساختمان‌ها ضروری است یا خیر. اما از آنجایی که این جعبه‌ها به عنوان وسیله‌ای برای محافظت از کپسول‌های آتش نشانی هستند، بنابراین می‌توانند در هر محیطی که نیاز اجباری به نصب کپسول آتش نشانی است استفاده شود.

آیا نصب جعبه آتش نشانی در ساختمان‌ها ضروری است؟

تا به امروز قانون دقیقی از سوی سازمان آتش نشانی از جهت نصب جعبه آتش نشانی و ضرورت آن منتشر نشده است. با این وجود مزایای نصب این جعبه‌های آتش نشانی به خصوص در مکان‌های پرتردد که احتمال خرابکاری نیز زیاد است، بهتر است که از آن‌ها در محیط‌هایی که باید حتما کپسول آتش نشانی نصب شود، استفاده گردد. الزام نصب جعبه آتش‌نشانی زمانی مهم می‌شود که نیاز به نصب کپسول، شیلنگ‌ها و هورزیل‌های آتش نشانی باشد که در این صورت با نصب جعبه می‌توان از این تجهیزات محافظت بیشتری کرد.

شرایط و الزام نصب جعبه آتش‌نشانی

الزام نصب جعبه آتش‌نشانی در شرایط خاصی قابل بررسی است. اگر تعداد طبقات ساختمان از یک حدی کمتر باشد، ضرورتی برای نصب جعبه‌های آتش نشانی وجود ندارد.

استاندارد نصب جعبه آتش نشانی

استاندارد نصب جعبه آتش نشانی تا حد زیادی وابسته به تجهیزات به کار رفته در این جعبه هاست. از آنجایی که موقعیت قرارگیری تجهیزاتی همچون هورزیل‌ها و شیلنگ‌های آتش نشانی و کپسول اطفای حریق در جای مناسب مهم است و این اجزا نیز در جعبه آتش نشانی قرار می‌گیرند، ضروری است که به یک سری از استانداردها برای نصب این جعبه‌ها توجه داشت. به ویژه اگر الزام نصب جعبه آتش‌نشانی در محیط توسط کارشناسان آتش نشانی وجود داشته باشد، باید حتما به نکات زیر توجه داشت.

• نصب لوله‌های آب آتش نشانی: لوله‌های آب آتش نشانی در این جعبه‌ها باید از طرف لولا وارد آن شوند. از این جهت بر اساس موقعیت قرارگیری لوله‌ها باید جعبه آتش نشانی راست بازشو یا چپ بازشو را انتخاب کنید.
• ارتفاع: ارتفاع نصب جعبه آتش نشانی بسته به تجهیزات به کار رفته در آن حداقل 130 سانتی متر و حداکثر 160 سانتی متر است تا همه افراد بتوانند به راحتی به آن دسترسی داشته باشند.
• موقعیت قرارگیری اجزای داخلی: لازم است که اجزای داخلی نصب شده در جعبه‌های آتش نشانی متناسب با ابعاد جعبه‌ها باشند. وجود فاصله کمتر از 2.5 سانتی متر میان اجزای داخلی این جعبه‌ها با بدنه آن‌ها مجاز نیست.
• محل نصب جعبه آتش نشانی: محل نصب جعبه آتش نشانی باید در معرض دید باشد تا همه افراد بتوانند به راحتی به اجزای داخلی آن برای اطفای حریق دسترسی داشته باشند. معمولا این جعبه‌ها در نزدیکی خروجی‌ها نصب می‌گردند.

تعداد جعبه آتش نشانی برای نصب در ساختمان ها

یکی از مواردی که باید در مورد الزام نصب جعبه آتش‌نشانی به آن توجه شود، تعیین تعداد جعبه‌های آتش نشانی است. به طور کلی، متراژ و مساحت ساختمان است که فاصله میان دو جعبه و در نهایت تعداد کل جعبه‌ها را مشخص می‌کند. فاصله بین دو جعبه آتش نشانی نباید از 30 متر بیشتر باشد و برای ساختمان‌های بزرگ باید این موضوع به شکلی رعایت شود که افراد بتوانند طی 15 ثانیه به جعبه آتش نشانی در هر نقطه‌ای که هستند، دسترسی داشته باشند. بنابراین، باید حداقل در هر 20 متر مربع از ساختمان یک جعبه آتش نشانی قرار داده شود.

علاوه بر این باید به تعداد طبقات ساختمان برای نصب جعبه آتش نشانی نیز توجه داشت. برای ساختمان‌های بالای 5 طبقه حداقل یک جعبه آتش نشانی باید در هر طبقه قرار بگیرد. در ساختمان‌های تجاری و مسکونی بزرگ ضروری است که برای هر خروجی اضطراری و راهرو یک جعبه نصب گردد. کاربری‌های خاص همچون انبارها، سوله‌های صنعتی، بیمارستان‌ها و مراکز اقامتی نیازمند تعداد جعبه‌های آتش نشانی بیشتر در محل‌های خروجی و حساس هستند تا امکان اطفای حریق سریع‌تر وجود داشته باشد.

دستورالعمل استفاده از جعبه آتش نشانی

با توجه به الزام نصب جعبه آتش‌نشانی از نظر کارشناسان آتش نشانی در بعضی از ساختمان‌ها، ضروری است که کارفرمایان با دستورالعمل استفاده از جعبه آتش نشانی در محیط‌های مختلف آشنایی داشته باشند. دستورالعمل استفاده از این نوع جعبه‌ها به سه بخش قبل از نصب، حین نصب و بعد از آن تقسیم بندی می‌شود که پایبندی به آن‌ها برای تمامی کارفرمایان و افراد حاضر در محیط الزامی است.

دستورالعمل‌های قبل از نصب

• باید بر اساس تجهیزاتی که قرار است در جعبه‌های آتش نشانی نصب شوند، ابعاد جعبه قبل از خرید و نصب مشخص شود.
• باید حداقل فاصله 2.5 سانتی متری میان اجزای به کار رفته در جعبه‌های آتش نشانی و بدنه جعبه رعایت شود.
• ارتفاع نصب جعبه آتش‌نشانی مطابق با تجهیزات به کار رفته در آن مشخص می‌شود که معمولا بین 140 تا 160 سانتی متر است.
• بسته به تعداد کپسول و شیلنگ‌های آتش نشانی مورد نیاز در محیط، باید جعبه‌ها با فاصله مشخصی از یکدیگر قرار بگیرند.

دستورالعمل‌های حین نصب

• حین نصب باید مشخص شود که جعبه آتش نشانی از نوع توکار است یا روکار. برای نصب جعبه آتش نشانی توکار از کلاف آهنی یا ساب فریم استفاده شود و برای نصب جعبه‌های آتش نشانی روکار باید از تنظیم دقیق پیچ‌ها و محکم نگه داشتن شدن آن‌ها مطمئن شوید.
• برای جانمایی لوله‌های ورودی شیرآلات باید آکس 57 سانتی متر یا کمتر باشد تا تداخلی میان اجزای دیگر هورزیل ایجاد نشود.
• شیر تک ضرب در جعبه آب آتش نشانی باید به شکلی باشد که هنگام حرکت در جهت ساعت گرد در وضعیت بسته باشد.
• فاصله میان شیر فلکه تا دیواره‌های جانبی نباید کمتر از 35 میلی متر باشد.

دستورالعمل‌های پس از نصب

• حتما هر سال باید قطعات داخل جعبه به صورت سالانه بررسی شوند.
• عملکرد قرقره به صورت آزادانه و چرخش آن در هر دو جهت باید به صورت منظم بررسی شود.
• در صورت نیاز به شارژ کپسول آتش نشانی نصب شده در جعبه آتش نشانی باید این کار را به افراد متخصص بسپارید.

نتیجه‌گیری

الزام نصب جعبه آتش‌نشانی در کشور ایران چندان مورد بحث نیست، اما با وجود مزایا و امنیت حداکثری که با نصب این جعبه‌ها برای قرار دادن کپسول آتش نشانی و تجهیزات اطفای حریق وجود دارد، توصیه می‌شود که حتما آن‌ها را در محیط‌های مختلف مسکونی، تجاری و اداری مطابق با نیاز نصب نمایید. استاندارد نصب جعبه آتش نشانی بر اساس فاکتورهای مختلفی مشخص می‌شود که در این مقاله به آن‌ها پرداختیم. شما می‌توانید تمامی جعبه‌های آتش نشانی استاندارد موجود در بازار را از طریق سایت به سازان سرای مهر آهنگ خریداری کنید و مطابق با اصول ذکر شده در محل نصب نمایید.