به سازان سرای مهر آهنگ

جستجو
Close this search box.
متاسفیم، این محصول قابل خریداری نیست.
1 2 3 4 5 6 7

سیستم اعلام حریق؛ دقت بسیار بالا برای تشخیص زود هنگام حریق

چه یک منزل مسکونی داشته باشید و چه یک شرکت تجاری؛ ایمنی آن در برابر آتش مهم‌ترین اقدام است. از آنجا که واکنش به موقع به آتش‌سوزی در کنترل آن نقش بسیار بسزائی دارد؛ پس یک سیستم اعلام حریق مناسب و استفاده اصولی از آن می‌تواند از بسیاری اتفاقات جانی و مالی پیشگیری‌ کند. پس باید در هر ساختمانی یک سیستم اعلام حریق نصب کرد تا جان و مال ساکنین محفوظ بماند.

اهمیت نصب سیستم اعلام حریق خانگی

طبق آمار سالانه قریب ۵ میلیون آتش‌سوزی در جهان اتفاق می‌افتد. تقریبا ۸۰درصد از این آتش‌سوزی‌ها در اماکن مسکونی و خانه‌ها رخ می‌دهد که آمار نسبتا بالایی است. در منازل به علت وجود مبلمان، فرش‌ها، پارچه و پرده ها و … سرعت گسترش آتش بالاست و در مدت زمانی کوتاه به همه جا سرایت می‌کند.

همچنین در صورت وقوع آتش‌سوزی در منازل مسکونی تا زمان رسیدن تیم‌های آتش‌نشانی، حریق بسیار گسترده می‌شود. آتش‌نشان‌ها به‌ناچار برای خاموش کردن آتش، به آب متکی هستند. که این عمل خود خسارت بار است. پس نصب سیستم اعلام حریق خانگی بسیار حایز اهمیت است. این سیستم می‌تواند مزایای زیادی داشته باشد که در ادامه به چند مورد از آن‌ها اشاره شده است:

  • آگاه‌سازی به موقع: سیستم اعلام حریق به سرعت می‌تواند شما را نسبت به اتفاقی که در حال رخ دادن است آگاه کند. در این صورت شما می‌توانید با استفاده از کپسول آتش‌نشانی خیلی سریع آتش‌ را مهار کنید و فرصت فرار و درخواست کمک داشته باشید.
  • نظارت: زمانی که شما در منزل یا محل کار خود نیستید، ممکن است آتش‌سوزی رخ دهد؛ بنابراین داشتن این سیستم در خانه و یا محل کار، شما را از بروز حادثه باخبر می‌کند.
  • مقرون به صرفه بودن؛ هزینه نصب یک سیستم خوب بسیار کمتر از هزینه‌هایی است که آتش‌سوزی به بار می‌آورد.

هدف سیستم اعلام حریق

هدف سیستم اعلام حریق

سیستم اعلام حریق در بیشتر مکان‌ها از جمله خانه، ساختمان، ادارات، انبارها، سوله‌ها و … کاربرد دارد. اولین هدف آن نجات جان و تأمین امنیت انسان‌ها و سپس حفظ دارایی و اموال است. این سیستم در صنایع و کارخانجات برای حفظ سرمایه‌های هنگفت از اهمیت ویژه‌ای نیز برخوردار است. به‌طور خلاصه مهم‌ترین اهداف سیستم اعلام حریق به شرح زیر است:

  • کاهش مرگ و میر؛
  • کاهش مصدومیت؛
  • کاهش آسیب‌ها و خسارت‌های وارده به تجهیزات؛
  • کاهش زمان پاسخ‌گویی یا زمان تأخیر در عمل به‌موقع اطفاء حریق.

اجزاء سیستم اعلام حریق

هر سیستم اعلام حریق از چند بخش مختلف تشکیل شده است که همه این اجزاء در کنار هم یک سیستم را تشکیل می‌دهند. در ادامه هر یک از این اجزاء به‌طور مختصر معرفی شده‌اند:

  • دتکتورها: این قطعه وظیفه آشکارسازی آتش را برعهده دارند. اگر در داخل ساختمان حریقی رخ دهد، دتکتور سیگنالی را به پنل مرکزی ارسال و اعلام حریق می‌کند. دتکتورها دارای نوع‌های مختلفی شامل دودی، حرارتی، گازی و شعله‌ای هستند.
  • شاسی اعلام حریق: به این قطعه شستی اعلام حریق هم گفته می‌شود. در صورت وقوع آتش‌سوزی در داخل ساختمان با فشردن طلق شستی اعلام حریق و یا شکستن شیشه شاسی توسط افراد، هشدار به پنل اعلام حریق ارسال می‌شود و سیستم اعلام حریق فعال می‌گردد. فعال شدن سیستم، باعث به صدا در آمدن تجهیزات صوتی و شنیداری هشدار دهنده خواهد شد.
  • آژیر اعلام حریق: این آژیر یکی از تجهیزات صوتی و شنیداری سیستم اعلام حریق خانگی است. در زمان حریق، آژیر اعلام حریق فعال شده و به صدا درمی‌آید تا ساکنین را از بروز حریق مطلع کند.
  • چراغ چشمک‌زن: این چراغ از جمله تجهیزات دیداری سیستم اعلام حریق است. چراغ‌ چشمک‌زن معمولا به رنگ قرمز است و در بالای درب واحدها، اتاق‌ها، راهروها و همچنین در راه پله‌ها نصب می‌شود.
  • چراغ ریموت سردرب: برای تشخیص دقیق محل آتش‌سوزی در ساختمان‌های چند واحدی از چراغ های سردرب واحدها استفاده می‌شود. اگر دتکتورها فعال شود، چراغ ریموت سردرب هم روشن و مکان دقیق حریق مشخص خواهد کرد.
  • پنل مرکزی: پنل مرکزی یکی از اجزاء اصلی سیستم اعلام حریق است که وظیفه مدیریت سیستم را برعهده دارد. این پنل سیگنال‌های ارسالی از طرف دتکتورها و شستی‌ها را دریافت می‌کند و با استفاده از اجزاء دیداری و شنیداری اعلام حریق، افراد را از بروز حریق مطلع می‌کند.

انواع سیستم اعلام حریق

انواع سیستم اعلام حریق

در سیستم‎‌های اعلان حریق، هشدارها به دو صورت اتوماتیک و دستی فعال می‌شوند. در نوع دستی با استفاده دکمه یا اهرم اعلام حریق در نقاط مخصوص، سیستم فعال خواهد شد. در نوع اتوماتیک، دتکتورها یا آشکارسازها با کشف دود، شعله، گاز و یا حرارت ناشی از حریق به کنترل پنل سیستم پیام ارسال می‌کنند و وجود حریق به ساکنین و افراد حاضر را اعلام می‌کنند. سیستم‌های اتوماتیک به سه نوع زیر تقسیم می‌شوند:

  • غیرآدرس‌پذیر (متعارف)؛ در این نوع سیستم زون‌های متفاوت در ساختمان تعریف می‌شود. سپس در هر نقطه بر اساس نوع نیاز تعدادی دتکتور، شستی و آژیر نصب می‌شود که به سامانه اعلام حریق متصل هستند. به محض وقوع آتش‌سوزی در یک نقطه زنگ هشدار در همان منطقه به صدا درمی‌آید و اگر سیگنال قطع نشود آژیر سیستم اعلام حریق نیز فعال خواهد شد.
  • آدرس‌پذیر (هوشمند): در این نوع همه عناصر سامانه اعلام حریق توسط یک کد یا آدرس مشخص می‌شود و کنترل پنل مکان یا محل وقوع آتش را بر اساس همان کد یا آدرس شناسایی می‌کند. پس مکانی که آتش‌سوزی از آنجا آغاز شده است به سرعت شناسایی می‌شود. این نوع سیستم کیفیت فنی بالاتری دارد.
  • بی‌سیم (وایرلس): این نوع جایگزین خوبی برای سیستم‌های اعلام حریق سیمی سنتی است که از ارتباطات ایمن برای اتصال سنسورها و دستگاه‌ها با کنترلرها بهره می‌گیرد. سامانه اعلام حریق بی‌سیم مزایای منحصربه‌فردی دارد و کاملا هوشمند و بدون نیاز به کابل‌کشی است.

سازگاری و هماهنگی سیستم اعلام حریق در محیط های گوناگون

یکی از مزیت های بسیار مهمی که برای انواع سیستم اعلام حریق می‌توان ذکر کرد این است که این تجهیزات هوشمند میتوانند حتی در پرتنش ترین محیط های صنعتی نیز استفاده شوند. در واقع محدودیت خاصی برای بکارگیری آنها وجود ندارد. زیرا در وهله اول بعد از آنکه مراحل ارزیابی و بازبینی محل به منظور نصب سیستم اعلام حریق انجام شد میتوان تصمیم گرفت که از کدام نمونه از مدل های موجود استفاده کرد.

این شرایط ساختمان است که تعیین میکند چه سیستمی مبنی بر اعلام حریق در سازه پیاده سازی شود. ساختمان های مختلف با هر نوع معماری و پیچیدگی ساختاری که دارند می‌توانند پذیرای این سیستم های قدرتمند باشند. پس کارفرمایان نباید نگران محیط خود برای نصب چنین تجهیزات ارزشمندی باشند.

چه تفاوتی بین سیستم اعلام حریق و اطفاء حریق وجود دارد؟

قبل از اینکه بخواهید اقدام به خرید سیستم های امنیتی برای اعلام و مهار آتش داشته باشید ابتدا باید مشخص شود که آیا به سیستم اعلام حریق احتیاج دارید یا اینکه به دنبال نصب تجهیزات اطفاء حریق آبی هستید. در واقع این دو با یکدیگر تفاوت اساسی دارند. گرچه هر دو این تجهیزات جهت کاهش خطرات آتش سوزی استفاده می‌شوند اما کاربری آنها یکسان نیست.

معمولا سیستم هایی که وظیفه اعلام و هشدار را برعهده دارند میتوانند قبل از آنکه آتش به درجه حجم بسیار بالایی برسد عوامل و نیروی انسانی را باخبر کنند. اما دستگاه هایی که برای اطفاء حریق استفاده می‌شوند مستقیما مسئولیت خاموش کردن آتش را بر عهده دارند. از جمله آنها میتوان به جعبه آتشنشانی یا یک کپسول آتش نشانی ساده اشاره کرد. آتش نشانان نیز زمانی که در محل حضور پیدا میکنند بطور متمرکز با هدف اطفاء حریق وارد عمل می‌شوند.

یک سیستم اعلام حریق به قدری ضروری و لازم است که اگر کوچکترین نشانه های اشتعال و حریق به وجود آید از طریق المان هایی همچون زنگ، آژیر و مواردی از این قبیل محیط را باخبر خواهند کرد. برخی از آنها یک تکنولوژی پیشرفته تری دارند و مستقیما به اداره های آتش نشانی متصل هستند. بسیاری از صنایع دولتی بزرگ و سازمان هایی که ریسک کاری بالایی دارند توانستند سیستم های هوشمندی که به ایستگاه های آتشنشانی متصل هستند را اجرا کنند.

در بسیاری از صنایع نظامی این اقدامات به وفور انجام می‌شود. بنابراین اعلام هشدار باعث می‌شود تا عواملی که برای اطفاء یا خاموش کردن وارد عمل می‌شوند مراحل راحت تری را داشته باشند. چرا که قبل از گسترش آتش در محل حاضر خواهند بود.

چه متغیر هایی برای اعلام حریق ارزیابی می‌شود؟

چه متغیر هایی برای اعلام حریق ارزیابی می‌شود؟

بسیاری از کاربران کنجکاو هستند که بدانند سیستم اعلام حریق بر اساس چه تغییراتی در محیط می‌تواند به شناسایی آتش بپردازد. در واقع این یکی از سوالات اساسی است که لازم است پاسخ کامل داده شود. اگر در یک محیط بسته آتش سوزی یا حریق اتفاق بیفتد چه تغییراتی بوجود میآید؟ اولین مورد آن که حجم زیادی از دود در محیط پراکنده می‌شود. المان دوم حرارت و دمایی است که تغییر پذیر است و طبیعتا در یک فضای بسته که حریق های زیادی وجود دارد دما به شدت افزایش پیدا میکند.

المان بعدی نور و اشعه های تابشی است که از آتش ساطع خواهند شد. بعد از آن گازهای سمی میباشد. همه اینها در واقع تغییراتی هستند که فقط یک شعله آتش در یک فضای بسته به وجود می‌آورد. بنابراین می‌توانیم به این نتیجه برسیم که انواع سیستم اعلام حریق مانند دیتکتور حرارتی، دیتکتور دودی بر اساس چنین پارامترهایی می‌تواند به شناسایی آتش بپردازد. یعنی اگر یک دود غلیظی در محیط پراکنده شود یا دمای محیط افزایش یابد یا اشعه های تابشی و مواد سمی در محیط پراکنده شوند به واسطه سنسورهایی که در این دستگاه وجود دارد اعلام حریق خواهند کرد.

چه نقاط امنی برای نصب سیستم اعلام حریق انتخاب می‌شود؟

چه نقاط امنی برای نصب سیستم اعلام حریق انتخاب می‌شود؟

اگر در یک فضای بسته یک حریق گسترده به وجود آید قطعا سیستم‌ها، تجهیزات و دستگاه هایی که مسئولیت اعلام حریق را برعهده دارند در معرض آتش قرار خواهند گرفت. البته اگر نقطه مناسبی برای نصب آنها انتخاب نشود. پس زمانی که می‌خواهیم به خرید سیستم اعلام حریق و سپس نصب بپردازیم غالبا ارتفاعات سازه امن ترین نقاط هستند. زیرا آتش غالبا از بخش پایین با ارتفاع کمتر بوجود می‌آید و سپس به ارتفاع های بالاتر میرسد. قبل از آنکه این گسترش اتفاق بیفتد سیستم های اعلام حریق آنها را شناسایی کرده و مراحل اعلام و آژیر و زنگ خطر را به صدا در می‌آورند. لذا ارزیابی دقیق معماری سازه، انتخاب نقاط امن، دور نگه داشتن این تجهیزات از آتش مهمترین اقدامی است که کارشناسان نصب انجام میدهند.

آیا امکان اتصال دستگاه های اعلام حریق با سیستم های خاموش کننده وجود دارد؟

این سوال نیز همواره مطرح می‌شود که آیا میتوان دستگاه هایی که مسئولیت اعلام حریق را برعهده دارند مستقیما به لوازم و تجهیزات اتوماتیک خاموش کننده آتش یا اطفاء حریق متصل شوند. در بسیاری از موارد دیده شده است که در ساختمان های تجاری که عناصر آتش زای نفتی مانند بنزین گازوئیل و مواردی از این قبیل وجود ندارد میتوان از آب پاش های سقفی استفاده کرد.

این سیستم یک نوع اطفاء حریق و خاموش کننده محسوب می‌شود. معمولا کاربری آنها به این صورت است که در اثر افزایش دمای محیط و حرارتی که به آنها برخورد میکنند میتوانند سبب باز شدن جریان آب به صورت دوش از سقف به پایین شوند.

نقاط نصب آنها نیز در فواصل مختلفی انجام می‌شود تا بطور کامل یک محیط بسته را در بر بگیرند. بنابراین امکان اتصال دستگاه اعلام حریق با سیستم های اطفاء حریق یا خاموش کننده وجود دارد. این ویژگی منحصر به فرد یک نوع ساختار دو مکانیزم است. درنتیجه بهتر میتوان آنها را مدیریت کرد و دیگر نیازی نیست دستگاه های اعلام حریق و اطفاء حریق جداگانه باشند. امروزه لوازم و تجهیزات ایمنی که مبنی بر جلوگیری از گسترش آتش طراحی و ساخته شده اند مدل های گوناگونی دارند که در نوع خود یک امتیاز ویژه محسوب می‌شود. زیرا فعالان و مهندسان ساخت چنین وسایل دائما در تلاش هستند که مدلهای جدیدتر و تکنولوژی پیشرفته تر را معرفی کنند. مراکزی که مسئولیت فروش سیستم اعلام حریق را نیز بر عهده دارند سعی میکنند براساس موقعیت کاری شما مناسب ترین قطعه و لوازم را ارائه دهند.

سیستم اعلام حریق

قیمت سیستم اعلام حریق

جهت خرید مناسب‌ترین سیستم همیشه انتظارات و نیازهای خود را بسنجید و بعد به دنبال گزینه متناسب با سیستم امنیتی فعلی خود باشید. در عین حال دنبال خرید سیستمی باشید که در عین داشتن کیفیت بالا قیمتی متناسب با سرمایه شما نیز دارد. قیمت سیستم اعلام حریق به فاکتورهای زیادی بستگی دارد.

تعداد طبقات، متراژ ساختمان، کاربردی ساختمان، برند تجهیزات و نوع طراحی انجام‌شده از جمله فاکتورهایی است که روی قیمت نهایی یک سیستم اعلام حریق ساختمان تاثیرگذار است. به‌عنوان مثال، اگر برند تجهیزات تهیه شده برای سیستم معتبرتر باشد، به‌تبع قیمت نهایی بالاتر خواهد رفت.

سیستم اعلام حریق

سیستم اعلام حریق به طور گسترده در ساختمان ها و اماکن مسكونی و صنعتی استفاده می شود ،تا خسارتهای ناشی از حریق را به حداقل برسانند. همچنین برای اطلاع دادن به ساكنین ساختمان در مواقع بروز حریق از این سیستم ها استفاده می شود تا حد امکان از تلفات جانی جلوگیری شود. سیستم اعلام حریق برای تشخیص حریق از اثرات سه گانه حریق یعنی دود، حرارت و شعله استفاده میکند. در این مقاله به توضیح سیستم اعلام حریق می پردازیم. جهت خرید محصولات مرتبط با سیستم اعلام حریق از خرید سیستم اعلام حریق اقدام کنید.

قطعات سیستم اعلام حریق

و تجهیزات بسیار متنوع دیگری است که با یکدیگر کار می کنند و در صورت وجود دود، آتش، منوکسید کربن و سایر شرایط اضطراری آن ها را تشخیص داده و از طریق تجهیزات صوتی و بصری به ساکنین و یا کاربران اطلاع رسانی میکند:

  • به صورت اتوماتیک توسط یک تلفن کننده خودکار بر روی شماره تلفن های پیش فرض پیام صوتی یا نوشتاری ارسال میگردد
  • توسط انواع آژیر و یا چراغ های چشمک زن نصب شده در محیط اخطار های صوتی یا دیداری به افراد داده میشود
  • توسط سیستم صوتی هشدار مرکزی یا سیستم های صوتی نصب شده بر روی سیستم اعلام حریق پیام های صوتی از پیش ضبط شده پخش میشوند

هدف از ارسال این پیام ها و هشدار ها تخلیه محل و هشدار دادن به افراد داخل ساختمان به منظور عدم استفاده از آسانسورها و همچنیط اقدام برای اطفا حریق است . آژیر های اعلام حریق می توانند بسته به توانایی های کارخانه تولید کننده دارای فرکانس های مختلف و کلید تغییر حجم صدای آژیر باشند . آژیر های اعلام حریق تولید شده در کم‍پانی گلوبال فایر دارای سه تن صدای مختلف و کلید ولوم برای افزایش یا کاهش میزان صدا هستند و در رنگ های سفید و قرمز تولید میشوند.

طراحی سیستم اعلام حریق

دستورالعمل طراحی و اجرائی سیستم اعلام حریق بر مبنای استاندارد NFPA-72 مساحت هر زون حداکثر 2000m2می باشد. حداکثر طول زون 3000 m می باشد. حداکثر تعداد المان های هر زون (شامل شستی و دتکتور ..) 24 المان است و بهتر است حداکثر 20 عدد منظور گردد. در سیستم اعلام حریق کانونشنال یا متعارف هر طبقه مسکونی بهتر است بر روی یک زون قرار گیرد. پیشنهاد میشود شستی اعلام حریق راهرو طبقات بر یک زون مجزا باشد. در جاهائی که دارای ولتاژ القایی است(اتاق ترانس،سوئیچ و…..) میبایست از سیم روکش دار یا همان کابل شیلد دار استفاده نمود. سیم باید یک تیکه و در لوله مستقل و مجزا باشد. سقف و کف کاذب که دارای ارتفاع بیش از 80 cm باشند،نیاز به دتکتور دارند. اگر فاصله پارتیشن نصب شده تا سقف کمتر از 30 cm باشد ، باید برای آن دتکتور مجزا لحاظ نمود. اگر ارتفاع گچبری سقف بیش از 50 cm باشد لازم است دتکتور مجزا برای هر فضا در نظر گرفت. کلیه انبارها می بایست دارای دتکتور باشند.

آموزش نصب سیستم اعلام حریق

تجهیزاتی که به صورت خودکار فعال می شوند

این اجزا به عنوان ورودی های کنترل اعلام حریق عمل می کنند و بر اساس سنسور هایی که دارند اطلاعات را برای کنترل پنل ارسال میکنند همانطور که گفته شد در سیستم های اعلام حریق آدرس پذیر وظیفه تشخیص حریق با کنترل پنل اعلام حریق است و تجهیزات فقط اطلاعات محیط را برای کنترل پپنل ارسال می کنند و کنترل پنل بر اساس سناریو هایی که از قبل تعریف شده در مورد اخطار حریق تصمیم گیری میکند . در سیستم های اعلام حریق متعارف این وظیفه بر عهده دیتکتور است.

دستگاه هایی که به صورت خودکار فعال میشوند میتوانند فرم های مختلفی داشته باشند. هدف از این فرم های مختلف تشخیص تغییرات فیزیکی مربوط به آتش در محیط است.

  • حرارت : دتکتور حرارتی
  • دود : دتکتور دود
  • انرژی تابشی یا شعله : دتکتور تابشی یا فلیم دیتکتور
  • گاز مونوکسید کربن: دتکتور گاز سنج
  • نوآوری های جدید می توانند از دوربین ها و الگوریتم های کامپیوتری برای تحلیل آثار ظاهری آتش در مواردی که سایر روش های تشخیص مناسب نیستند یا امکان استفاده از آنها وجود ندارد استفاده کنند که به طور نمونه می توان به سیستم Signifire شرکت Fike Corporation اشاره کرد.

دتکتور دودی اشعه ای ( Beam Detector )

در مواردی که بخواهیم مکان وسیعی مانند سالن یک کارخانه و یا سالن موزه و … را تحت پوشش سیستم اعلام حریق قرار دهیم و نصب دتکتورهای معمولی مشکل و یا غیر اقتصادی باشد از این نوع دتکتورها استفاده می گردد .این دتکتورها دارای یک قسمت فرستنده ( TX ) هستند که اشعه ای به سمت گیرنده ( RX ) می فرستد . این دو قسمت در دو سمت سالن نصب می شوند و هرگاه عاملی مانند دود بین این دو عنصر واقع شود و ارتباط اشعه را قطع کند باعث اعلام خطر می گردد . در بعضی از این نوع دتکتورها فرستنده و گیرنده روی یک قسمت وجود دارد و در قسمت روبرو یک انعکاس دهنده ( Reflector ) نصب میگردد .این دتکتورها می توانند فضایی به پهنای 14 متر و به طول 10 الی 100 متر را تحت پوشش قرار دهند و ارتفاع نصب آنها بین 7/2 متر تا 25 متر است ولتاژ کار آنها 24 ولت DC و جریان مصرفی در حالت ساکن حدود 50mA و در هنگام اعلام حریق 70mA است . هر چه فاصله بین گیرنده و فرستنده افزایش یابد جریان مصرفی نیز افزایش می یابد .

دتکتور دودی نوری اپتیکال

به این نوع دتکتورها دتکتور فتوالکتریک نیز گفته می شود و دارای یک سلول نوری در داخل خود می باشد که با ورود دود به محفظه و کم شدن نور تحریک شده و اعلام حریق می نمایند . در محل هایی مانند انبارهای مواد PVC که در هنگام بروز حریق دود غلیظ تولید می شود و آتش سوزی به آهستگی انجام می گیرد استفاده از آن ها مناسب است.

برای تشخیص دود در داکتهای تهویه از دتکتور دودی اپتیکال استفاده می شود که آنرا در محفظه خاصی که به دو لوله ( پراب ) وصل است قرار می دهند و در خارج داکت نصب می کنند و لوله ها به داخل داکت می رود تا مقداری از هوای عبوری از داخل داکت را نمونه برداری کند. در صورت وجود دود در داخل داکت این دود از طریق لوله ها وارد محفظه دتکتور شده و دتکتور اعلام حریق می کند.

دتکتور دودی یونیزاسیون (Ionization)

این دتکتورها دارای یک عنصر تشعشع کننده رادیواکتیو می باشد .

در اثر عبور اشعه رادیواکتیو از هوای داخل محفظه و یونیزه کردن آن مقداری جریان عبور می کند . در مواقعی که دود داخل این محفظه می شود جریان عبوری تغییر می کند و باعث اعلام حریق می شود . به دلیل حساسیت زیاد در برابر دود درجاهایی که حجم آتش زیاد و دود کم ایجاد می شود از این دتکتورها استفاده می کنند ولی به طور کلی می توان آنرها را در مجتمع های مسکونی – ادارات و بیمارستان ها نصب نمود . بر روی این دتکتورها علامت رادیو اکتیو به معنی وجود تشعشات رادیواکتیو حک می شود . از نظر زیست محیطی دفع این دتکتورها بعد از اتمام شارژ آنها که حدودا 8 سال طول می کشد مشکلاتی به همراه دارد لذا تولید این نوع دتکتورها کم شده است و رو به توقف می باشد . در شکل زیر چند نمونه از این دتکتورها به همراه مدار داخلی یکی از آنرها را مشاهده می کنید.

دیتکتور آدرس پذیر گلوبال فایر

دیتکتور آدرس پذیر گلوبال فایر

ZEOS-AD دیتکتور دودی آنالوگ آدرس پذیر دیتکتور دودی آنالوگ آدرس پذیر ZEOS-AD به طور کاملا سازگار برای کنترل پنل های هوشمند گلوبال فایر سری JUNIOR و JUNO NET طراحی شده است. مطابق استانداردهای EN54-5 و EN54-7 دیتکتورهای سری ZEOS – AD در انواع نوری ، حرارتی و ترکیب دود و حرارت موجود می باشد و به صورت اختیاری این دیتکتورها را می توان همراه با ایزولاتور نصب کرد. ویژگیهای کلیدی: ۱- دارای دو LED برای دیتکتورهای با قابلیت دید ۳۶۰ درجه ۲ – آشکار ساز پروتکل ارتباطی بسیار پیشرفته ۳ -قابلیت نصب و نگهداری آسان ۴ –دارای پوشش نیمه براق ۵-دارای سنسور بادوام بدون نیاز به جایگزینی ۶ -دارای برد SMD با کیفیت بالا و گارانتی معتبر حد اقل مایحتاج پیشنهادی برای نگهداری دیتکتور شامل تمیز کردن سالانه گرد و غبار از هد دیتکتور با استفاده از یک جارو برقی کم قدرت میباشد. تلاش برای مجزا کردن دیتکتور نکنید.

نکاتی که باید در هنگام استفاده از دتکتورهای دودی رعایت گردد

  • دتکتور دود نباید در مسیر کوران هوا نصب گردد .
  • برای تعیین محل نصب باید از استاندارد ۵۸۳۹ BS پیروی کرد .
  • در محلهایی که در حالت عادی دود و بخار وجود دارد مانند موتور خانه و کنار بویلر از این دتکتور استفاده نشود.

نکته : اسپری خاصی وجود دارد که برای تست دتکتورهای دودی بکار می رود و با پاشیدن آن به سمت دتکتور می توان از عملکرد صحیح آن مطمئن شد.

محل نصب دتکتورهای دودی

  • دایره ای به شعاع 6.5 متر
  • فاصله دتکتور دودی 10.6 متر تا 15 متر بر حسب مکان و آرایش نصب

دتکتور حرارتی آدرس پذیر

دتکتور حرارتی آدرس پذیر ZEOS-ADH به طور کاملا سازگار برای کنترل پنل های هوشمند گلوبال فایر سری JUNIOR و JUNO NET طراحی شده است.

مطابق استانداردهای EN54-5 و EN54-7 دیتکتورهای سری ZEOS – AD در انواع دودی ، حرارتی و ترکیب دود و حرارت موجود می باشد و به صورت اختیاری این دیتکتورها را می توان همراه با پایه نصب ایزولاتور دار یا پایه نصب ساده، نصب کرد.

ویژگیهای کلیدی:

  • دارای دو LED برای دیتکتورهای با قابلیت دید ۳۶۰ درجه
  • این آشکار ساز دارای پروتکل ارتباطی بسیار پیشرفته جهت برقرای ارتباط از طریق DATA با کنترل پنل است
  • قابلیت نصب و نگهداری آسان
  • دارای پوشش نیمه براق
  • دارای سنسور بادوام بدون نیاز به جایگزینی
  • دارای برد SMD با کیفیت بالا و گارانتی معتبر
  • ارسال دمای محیط برای کنترل پنل
  • امکان تغییر دمای عملکرد دیتکتور در دماهای ۵۵ درجه – ۶۵ درجه – ۷۵ درجه و ۸۵ درجه سانتی گراد

حداقل مایحتاج پیشنهادی برای نگهداری دیتکتور شامل تمیز کردن سالانه گرد و غبار از هد دیتکتور با استفاده از یک جارو برقی کم قدرت میباشد. تلاش برای مجزا کردن دیتکتور نکنید.

اخطار :

  • از تست دیتکتور های حرارتی با شعله مستقیم خودداری نمایید . این روش باعث آسیب رساندن به دیتکتور حرارتی خواهد شد .
  • از نصب دیتکتور های حرارتی مقابل باد مستقیم هواساز ها خودداری نمایید .
  • از نصب دیتکتور حرارتی حتی حرارتی ثابت در محل هایی که تغییرات دمایی سریع و زیاد دارید خودداری نمایید .

توصیه ها :

  • برای برسی صحت عملکرد دیتکتور های حرارتی بهتر است از کارشناس مربوطه کمک بگیرید
  • دیتکتور های حرارتی به دود حساس نیستند
  • بهتر است در بازه های زمانی شش ماهه و یک ساله صحت عملکرد دیتکتور حرارتی برسی گردد

دتکتور حرارتی ( Heat Detector )

این دتکتورها دارای یک مقاومت حرارتی می باشد که در اثر حرارت حاصل از حریق مقاومت آن کم شده و باعث افزایش جریان می شود و به مرکز کنترل اعلام حریق می نماید . در مدل های پیشرفته تر همانند دیتکتور حرارتی آدرس پذیر GFE دیتکتور دارای دماسنج است که دمای محیط را برای کنترل پنل ارسال مینماید . نصب آنها نیز به صورت سقفی و طبق استاندارد ۵۸۳۹ BS می باشد و در دو نوع ارائه شده اند:

نوع حرارتی ثابت ( FIX ): دیتکتور حرارتی ثابت در دمای مشخص شده بر روی لیبل دیتکتور عمل کرده و به کنترل پنل اعلام حریق می نماید لازم به ذکر است که اگر تغییرات دمایی در زمان کم بسیار زیاد باشد حتی در صورت نرسیدن به دمای مشخص شده دیتکتور حرارتی ثابت هم بر اثر تغییر دما عمل میکند.

دیتکتور حرارتی افزایشی (Rate Of Rise)(ROR) : در محل هایی که به صورت نرمال ممکن است دچار تغییرات دما ناگهانی شوند ( مانند آشپزخانه ) از این نوع دتکتورها استفاده نمی شود . از دیتکتور های حرارتی افزایشی معمولا در پارکینگ ها استفاده میشود ولی الزامی در استاندارد برای این مورد وجود ندارد.

دیتکتور اعلام حریق ترکیبی

دیتکتور اعلام حریق ترکیبی

در دتکتورهای اعلام حریق آدرس پذیرمولتی این آشکار ساز نقش اندازه گیری میزان غلظت دود و دمای هوا را برعهده دارد. همچنین با توجه به خواص ذکر شده از این سیستمها، این دتکتور قادر است تا میزان دقیق غلظت دود و دمای محیط را علاوه بر گزارش حریق یا خطا به پانل اعلام حریق منتقل نماید. همچنین یکی دیگر از مشخصات این آشکار ساز قابلیت انتخاب میزان حساسیت به هریک از عوامل دود یا دما توسط پنل اعلام حریق می باشد.
مشخصات فنی :
– قابل استفاده به عنوان دتکتور دود و یا حرارت به صورت جداگانه
– قابلیت تنظیم میزان حساسیت دود یا حرارت
– قابلیت تنطیم دمای آلارم
– طول عمر بالا
– کاهش هشدارهای کاذب
– مجهز به LED نمایشگر با قابلیت نمایش 360 درجه ای جهت نمایش وضعیت آلارم برای مشاوره و خرید تجهیزات اعلام حریق با کارشناسان ما تماس بگیرید.

  • تکتورهای حرارتی : دایره ای به شعاع ۵٫۳ متر در محلهایی با ریسک بالا مانند آشپزخانه ، دایره ای به شعاع ۶٫۵ متر در محلهایی با ریسک کمتر مانند پارکینگ ، فاصله دو دتکتور حرارتی ۷٫۵ متر تا ۱۰٫۶ متر بر حسب مکان و آرایش نصب
  • دتکتورهای دودی : دایره ای به شعاع ۶٫۵ متر ، فاصله دتکتور دودی ۱۰٫۶ متر تا ۱۵ متر بر حسب مکان و آرایش نصب
  • داقل فاصله دتکتور تا دیوار و یا پارتیشن ۵۰ سانتیمتر و حداکثر ۷ متر برای دتکتور دودی و ۵٫۵ متر برای دتکتور حرارتی می باشد
  • محل نصب ددکتور دودی نباید در مجاورت یا نزدیک جریان هوا باشد ( دور از پنجره ، درب و فضای باز پارکینگ ) .
  • در سقف های شیبدار لازم است دتکتورها در ارتفاع ۵۰ سانتی متر پائین تر از مرتفع ترین نقطه سقف نصب شوند
  • دیتکتور سرسرا در محل قابل دسترس نصب گردد

محل نصب شستی اعلام حریق

  • کلید ریست شستی اعلام حریق را حتما در اختیار ساکنین یا نگهبان ساختمان قرار بدهید
  • در هنگام تحویل سیستم اعلام حریق و در بازدید های دوره ای نحوه استفاده از شستی اعلام حریق را آموزش بدهید

محل نصب دتکتورهای اعلام حریق

  • دایره ای به شعاع 5.3 متر در محلهایی با ریسک بالا مانند آشپزخانه
  • دایره ای به شعاع 6.5 متر در محلهایی با ریسک کمتر مانند پارکینگ
  • فاصله دو دتکتور حرارتی 7.5 متر تا 10.6 متر بر حسب مکان و آرایش نصب
  • چنانچه سقف و کف کاذب دارای ارتفاع بیش از ۸۰ سانتیمتر باشند ، نیاز به دتکتور دارند
  • برای انبارهای موجود در پارکینگ اگر بصورت ردیفی باشد در فاصله ۵۰ سانتیمتر از انبارها و در فاصله حداکثر ۸ متر از هم نصب می شوند
  • اگر ارتفاع گچبری سقف بیش از ۵۰ سانتیمتر باشد لازم است دتکتور مجزا برای هر فضا مدنظر قرار داده شود.
  • اگر انبارها بصورت مجموعه ای باشد یک دتکتور در مسیر ورودی به آنها نصب می شود
  • در صورتی که انبار در واحد مسکونی باشد ، لازم است یک دتکتور حرارتی برای آن در نظر گرفت
  • حداکثر سطح پوشش دتکتور دودی ۱۰۰متر مربع و برای دتکتور حرارتی ۶۰ متر مربع می باشد
  • در مجاورت تابلو کنتورهای برق یک دتکتور دودی نصب می شود.

سیستم اعلام حریق گلوبال فایر (GFE)

  • برای مجتمع های مسکونی و سوله های صنعتی بزرگ ، استفاده از سیستم آدرس پذیر الزامی است.
  • در صورت روكار بودن سیم كشی سیستم اعلام حریق باید از لوله فلزی استفاده نمود و از كاربرد داكت های پلاستیكی اجتناب گردد.
  • کابل کشی در سیستم های اعلام حریق آدرس پذیر به صورت لوپ و کابل شیلد دار است
  • کنترل پنل های سیستم های اعلام حریق آدرس پذیر دارای قابلیت برنامه ریزی بر اساس سناریو حریق مورد نظر هستند

در طراحی سیستم های اعلام حریق تجهیزاتی برای کار انتخاب می شوند که به طور مشخص برای دست یابی به اهداف پروژه تولید شده باشند و همچنین انتظار می رود تا روش های نصب به صورت استاندارد در مرحله طراحی مشخص شوند.

ضوابط ملی برای نصب سیستم های اعلام حریق در کشور های مختلف مراجع متفاوتی دارد .مثلا این ظوابط در آمریکا توسط انجمن ملی حفاظت در برابر آتش ارائه شده است . این دستور العمل به طور گسترده مقبول است و مورد استفاده قرار می گیرد.

  • در ایالات متحده آمریکا : NFPA
  • کانادا: ULC
  • بریتانیا : BS 5839 است
  • اروپا : EN 54

دستورالعمل های فوق دستور العمل های جامعی برای نصب سیستم های اعلام حریق میباشد. این دستور العمل ها در ایران بصورت گسترده مورد قبول و استفاده میباشند.

برد دتکتور ها

الف – دتکتورهای دودی : دایره ای به شعاع ۶٫۵ متر ، فاصله دتکتور دودی ۱۰٫۶ متر تا ۱۵ متر بر حسب مکان و آرایش نصب ب – دتکتورهای حرارتی : دایره ای به شعاع ۵٫۳ متر در محلهایی با ریسک بالا مانند آشپزخانه ، دایره ای به شعاع ۶٫۵ متر در محلهایی با ریسک کمتر مانند پارکینگ ، فاصله دو دتکتور حرارتی ۷٫۵ متر تا ۱۰٫۶ متر بر حسب مکان و آرایش نصب

۱۸ – استفاده از دتکتور های دوکاناله در هتل ها و ساختمانهای مسکونی خوب ولی برای مکانهای صنعتی لازم است از دتکتور مجزا استفاده نمود .

۱۹ – محل نصب ددکتور دودی نباید در مجاورت یا نزدیک جریان هوا باشد ( دور از پنجره ، درب و فضای باز پارکینگ ) .

۲۰ – حداقل فاصله دتکتور تا دیوار و یا پارتیشن ۵۰ سانتیمتر و حداکثر ۷ متر برای دتکتور دودی و ۵٫۵ متر برای دتکتور حرارتی می باشد .

۲۱ – بهترین مکان نصب تابلوی اعلام حریق در نگهبانی ، سرایداری و اتاق اطلاعات و یا در نزدیکی ورودی ساختمان می باشد به نحوی که مورد رویت عموم و خصوصا مامور آتش نشانی باشد .

۲۲ – در فضای سوله ، حداکثر فاصله پیمایشی که فرد جهت رسیدن به شستی طی می کند نباید بیشتر از ۲۰ متر باشد .

۲۳ – در سقف های شیبدار لازم است دتکتورها در ارتفاع ۵۰ سانتی متر پائین تر از مرتفع ترین نقطه سقف نصب شوند .

شستی اعلام حریق

شستی اعلام حریق در حالت معمولی در ارتفاع ۱۲۰ تا ۱۴۰ سانتیمتر و تابلو اعلام حریق در ارتفاع ۱۷۰ سانتیمتر از کف نصب شوند . فاصله شستی ها در راهرو های پهن و کم تردد بین ۳۰ تا ۴۵ متر . فاصله شستی ها در راهروهای پرتردد و باریک و پله بین ۱۵ تا ۲۵ متر . در کنار هر درب یا راه پله خروجی ( در هنگام تخلیه ساختمان ) یک شستی نصب شود . استفاده از شستی در محلهای فرار و خروج و ابتدای راه پله .

۲۵ – برای مجتمع های مسکونی و سوله های بزرگ ، استفاده از سیستم آدرس پذیر الزامی است .

۲۶ – حداکثر طول لوپ ۳ کیلومتر و دارای حداکثر ۱۲۸ المان می باشد .

۲۹ – در هر ناحیه ( zone ) حداکثر تعداد ۲۴ عدد انواع سنسور در نظر گرفته شود .

۳۰ – کابل ارتباطی سنسورها از نوع ( JY-ST-Y ) و با ضخامت ۸ دهم میلیمتر انتخاب گردد . از کابل با سیم مقطع ۱٫۵ میلیمتر برای آژیرها و شستی ها می توان استفاده نمود .

۳۱ – در مجتمع های تجاری ، مسکونی نیازی به ارتباط خاصی بین سیستمهای کنترل اعلام حریق واحدهای تجاری و مسکونی نیست و فقط آژیرهایی در فضای بیرون در نظر گرفته شود .

۳۲ – واحدهای تجاری هر کدام دارای یک سیستم اعلام حریق مستقل باشند و در پاساژها از یک سیستم اعلام حریق مرکزی استفاده شود .

۳۳ – در انتهای مسیر آژیرها مقاومت پایان خط در نظر گرفته شود .

اعلام حریق بر مبنای استاندارد NFPA 72

۱ – مساحت هر زون ۲۰۰۰ متر مربع می باشد .

۲ – حداکثر طول زون ۳۰۰۰ متر می باشد .

۳ – حداکثر تعداد المان های هر زون ( شامل شستی ، دتکتور و … ) ۲۴ المان است و بهتر است حداکثر ۲۰ عدد منظور گردد .

۴ – هر طبقه مسکونی می تواند بر روی یک زون قرار گیرد .

۵ – پیشنهاد می شود شستی اعلام حریق راهرو طبقات بر یک زون مجزا قرار گیرد .

۶ – در جاهائی که دارای ولتاژ القائی است ( اتاق ترانس ، سوئیچ و … ) میبایست از سیم روکشدار استفاده گردد .

۷ – سیم باید در لوله مستقل و مجزا باشد .

۸ – چنانچه سقف و کف کاذب دارای ارتفاع بیش از ۸۰ سانتیمتر باشند ، نیاز به دتکتور دارند .

۹ – اگر فاصله پارتیشن نصب شده تا سقف کمتر از ۳۰ سانتیمتر باشد ، باید برای آن دتکتور مجزا در نظر گرفته شود .

فضای سقف ها

۱۰ – اگر ارتفاع گچبری سقف بیش از ۵۰ سانتیمتر باشد لازم است دتکتور مجزا برای هر فضا مدنظر قرار داده شود.

۱۱ – کلیه انبارها می بایست دارای دتکتور باشند :

  • در صورتی که انبار در واحد مسکونی باشد ، لازم است یک دتکتور حرارتی برای آن در نظر گرفت.
  • برای انبارهای موجود در پارکینگ اگر بصورت ردیفی باشد در فاصله ۵۰ سانتیمتر از انبارها و در فاصله حداکثر ۸ متر از هم نصب می شوند
  • اگر انبارها بصورت مجموعه ای باشد یک دتکتور در مسیر ورودی به آنها نصب می شود .

۱۲ – در مجاورت تابلو کنتورهای برق یک دتکتور دودی نصب می شود .

۱۳ – هر موتورخانه و چاهک آسانسور میبایست دارای یک زون مجزا از دتکتور های دودی باشد ( استفاده از ردیاب مکنده دودی Smoke Aspretion System پیشنهاد می شود ) .

۱۴ – در سوله های صنعتی و ساختمانهای دارای رایزر برق ، لازم است لازم است از دتکتور مکنده دودی و یا ردیاب حرارتی کابل ( Linear Heat Detector ) استفاده شود .

۱۵ – حداکثر سطح پوشش دتکتور دودی ۱۰۰متر مربع و برای دتکتور حرارتی ۶۰ متر مربع می باشد .

۱۶ – حداکثر ارتفاع نصب دتکتور دودی ۱۲ متر و برای دتکتور حرارتی ۸ متر می باشد .

EN 54 چیست ؟

EN 54 استانداردی اجباری برای تشخیص آتش و سیستم های اعلام حریق در اتحادیه اروپا به شمار می رود که هدفش ایجاد استاندارد های فنی هماهنگ می باشد به طوری که با کمک این استاندارد ها بتوان محصولات مرتبط با این زمینه را سنجید و گواهی کرد. این کار از طریق مرجعی دارای صلاحیت به نام

NANDO یا ناندو : New Approach Notified and Designated Organisations که پس از بررسی محصول تایید شده کد CPR دریافت میکنند .آزمایشگاه های متعددی در اروپا دارای مجوز تست محصولات اعلام حریق هستند که هر آزمایشگاه دارای یک کد مخصوص است که این کد ابتدای شماره هایی که برای تایید محصولات مختلف صادر میکند درج میگردد که به آن Notified Body یا NB میگوییم .

برای مثال آزمایشگاه Certif یک آزمایشگاه بسیار پیشرفته در برای تست تجهیزات اعلام حریق در کشور پرتغال است . NB آزمایشگاه سرتیف در اتحادیه اروپا ۱۳۲۸ است که این کد ابتدای همه کد های استاندارد ارائه شده می آید .

CERTIF – Associação para a Certificação is a Portuguese certification body, with the status of non-profit and private association, having 26 members, including business associations and laboratories representing various sectors, and among them are elected the governing bodies of the Association.

Headquarters:
Rua José Afonso, 9-E
۲۸۱۰-۲۳۷ Almada
Phone 212 586 940
Fax 212 586 959

LPCB چیست ؟

موسسه تحقیقات ساختمان (BRE- (Building Research Establishment با سابقه ۹۰ سال در انگلستان دارای دو واحد اصلی به نام‌هایBRE Group و BRE Global است که هر یک به تنهایی وظیفه تحقیقات، تست و صدور تأییدیه‌ها در زمینه ایمنی ساختمان‌ها را برعهده دارند.LPCB ال پی سی بی ( Loss Prevention Certificate Board ) یک مارک تایید شده توسط BRE Global ویژه محصولات صنعت ایمنی از حریق است و طبق خط‌ مشی اصلی BRE Global ، مأموریت این سازمان حفاظت از انسان، اموال و محیط زیست بیان شده است. همچنین LPCB لیستی از محصولات و شرکت‌هایی که در زمینه آتش‌نشانی و ایمنی موردتأیید هستند را در کتابی مرجع، با عنوان کتاب قرمز منتشر می‌کند. در این مرجع حداقل الزامات موردتأیید این موسسه آورده است که برای مشخص‌کننده‌ها ( Specifiers) قانون‌گذاران ( Regulators ) طراحان ( Designers ) و مصرف‌کنندگان ( End Users ) صنایع آتش‌نشانی و ایمنی کاربرد دارد.

این کتاب شامل دو جلد است که در جلد ۱ ، انواع خدمات و محصولات کشف، اعلام و اطفای حریق به روش فعال ( Active ) و همچنین لیست شرکت‌های دارای گواهینامه، ثبت گردیده و در جلد ۲ ، انواع سیستم‌های ایمنی، حفاظتی، مدیریتی و محصولات ساختمانی که با روش غیرفعال ( Passive ) از بروز حریق پیشگیری می‌کنند، به انضمام اطلاعات زیست‌محیطی در بخش‌های مستقل معرفی می‌شوند. تأییدیه LPCB در واقع پروسه انطباق و ارزیابی اصول و مبانی‌ای‌ است که توسط سازمانی مستقل از تولیدکننده یا مصرف‌کننده تعریف می‌شود، است. الزامات و آئین‌نامه‌هایی که توسط LPCB تعیین و براساس آن گواهینامه صادر می‌شود، اطمینان خاطری است برای مصرف‌کنندگان محصولاتی که جان و مالشان به‌شدت، متأثر از صحت عملکرد آنهاست. ( حتی در برخی نقاط دنیا، تأییدیه‌ها و آئین‌نامه‌های LPCB ، به‌عنوان آیین‌نامه‌ اجباری تلقی می‌شود )

دتکتور شعله ای (Ultra Violet Flame Detector) یا (Infrar Flame)

این دتکتورها با استفاده ه از سنسور گیرنده اشعه ماورا بنفش شعله آتش یا اشعه مادون قرمز آتش را تشخیص داده و اعلام حریق می نمایند . زمان پاسخ آنها حدود چند ثانیه می باشد و آتش را بسیار سریع تشخیص می دهند. در دو نوع قابل نصب برای فضای داخلی (Indoor) و فضای خارجی(Outdoor ) موجود می باشد و ولتاژ کار آنها 12 الی 30 ولت DC است زاویه دید آنها نیز 120 درجه می باشد .

دتکتور گازی ( Gas Detector ) :

برای تشخیص نشتی گاز و اعلام خطر قبل از به وجود آمدن حریق مخصوصا در محل های که از گازهای سوختنی (قابل اشتعال) ( CNG , LPG ) استفاده می شود این دتکتورها مورد استفاده قرار می گیرد. مبنای تشخیص برخی از آنها بوی گاز می باشد و به صورت دیواری یا سقفی نصب می شوند. مورد استفاده آن ها در آپارتمان ها ، هتل ها و مراکز صنعتی می باشد . برخی از انواع این دتکتورها قادرند در صورت کشف نشتی گاز به یک شیر فرمان بدهند و مسیر گاز را ببندند .

نکته : در دتکتورهای پیشرفته تر تغییرات چگالی گاز توسط مبدل تبدیل به جریان 4 تا 20 میلی آمپر تبدیل شده و با یک کابل سه سیمه برای اندازه گیری و کنترل به پانل کنترل مرکزی ارسال می شود.همچنین سیستمهایی با دتکتور و تابلوی مرکزی مخصوص وجود دارند که میزان گاز منواکسیدکربن ( CO ) را در محیط تشخیص داده و در صورت کم بودن غلظت آن یک سیستم تهویه را راه اندازی می کنند و در صورت زیاد بودن غلظت آن در هوای محیط اعلام خطر می نمایند مورد استفاده این دتکتورها در پارکینگ های عمومی و در تونلهای زیرزمینی و محل هایی می باشد که از سوخت های منو اکسید کربن زا مانند زغال یا نفت استفاده می کنند.

پایه دتکتورها :

برای نصب یک دتکتور ابتدا باید پایه آن متناسب با نوع دتکتور نصب شود و سیم کشی روی آن انجام پذیرد سپس دتکتور روی پایه جا زده شود . بر روی پایه دتکتور پیچ های اتصال برای تعذیه ورودی – و + و دو پیچ اتصال برای اتصال به دتکتور بعدی و یا مقاومت انتهای خط ( EOLR ) وجود دارد . همچنین ممکن است یک پیچ اتصال نیز برای منفی چراغ ریموت اندیکاتور ( شرح آن در ادامه می آید ) وجود داشته باشد.

تجهیزات اعلام کننده حریق:

برای آگاه کردن ساکنین ساختمان از بروز حریق از وسایل سمعی و بصری خاص سیستم های اعلام حریق استفاده می شوند که به سه گروه تقسیم می گردند .

آژیر ( Sounder ) یا زنگ ( Bell ) :

آژیرها وسایل خبری صوتی هستند که هنگام بروز حریق به صدا در می آیند .ساختمان آن ها الکترونیکی بوده و معمولا پلاریزه ( دارای + و- ) می باشند . تمام آژیرهای که در یک ساختمان به کار می روند باید دارای صدای یکنواخت و یکسان باشند و از همه جای ساختمان صدای آژیر شنیده شود. نصب آنها به صورت سقفی یا دیواری می باشد . حداقل صدای آژیر باید 65 دسی بل یا 50 دسی بل بیشتر از صداهای محیط باشد . مقدار قدرت صدا برای استراحتگاه ها 75 دسی بل می باشد . معمولا صدای آژیرهای ساخته شده در فاصله یک متری حدود 100 دسی بل است به همراه بعضی از آژیرهای یک چراغ فلاشر تعبیه می شود تا در صورت پر سر و صدا شدن محیط و شنیده نشدن صدای آژیر چراغ فلاشر افراد را متوجه بروز حریق بنماید . تغذیه آژیرها معمولا 24 ولت DC می باشد و هنگام آلارم جریان حدود 160 میلی آمپر می کشند ولی در حالت عادی جریان آنها چند ده میلی آمپراست . در محیط های پر سروصدا محیط های کارگاهی و صنعتی ( از آژیرهای موتوردار ( Siren استفاده میشود که فرکانس خروجی 1800- 1000 هرتز دارند و صدای قوی تولید می کنند . رنگ آژیرها معمولا قرمز می باشد .

چراغ های نشانگر ( Flasher ) :

این چراغ ها با نور ثابت یا چشمک زن ( Flash ) و همچنین به صورت ثابت یا گردان ساخته شده اند و معمولا به رنگ قرمز هستند و در دو محل نصب می شوند:

الف – در پاگردهای و راه پله یا در راهروها :

در پاگردهای راه پله یا در راهروها چراغ های فلاشری نصب میگردند که موازی با آژیرها بسته شده اند وهمراه آژیر به کار می افتند و به آنها چراغ Strobe Light می گویند . افراد ناشنوا در ساختمان با دیدن نور این چراغ ها می توانند متوجه بروز حریق بشوند یا در صورت از کار افتادن احتمالی آژیرها این چراغ ها بروز حریق را مشخص می کنند .بعضی از این چراغها ممکن است با آژیر یکجا باشند. تصویر چند نمونه از آنها را در زیر می بینید:

ب– در بالای سر درب واحدها یا اتاق ها :

ممکن است در بعضی مواقع خود زون دارای قسمت های متعددی باشد و هنگام بروز حریق نیاز به تشخیص دقیق تر محل حریق داشته باشپم . مثلا در آپارتمان های که هر طبقه یک زون می باشد و خود طبقه دارای چند واحد است و یا در هتل ها که اتاق های متعددی در هر طبقه وجود دارد برای تشخیص دقیق محل حریق از چراغ Remote Andicator استفاده می گردد . این چراغ بالای درب هر واحد نصب می شود و تغذیه مثبت آن از مثبت منبع تغذیه و منفی آن از پایه مخصوص چراغ ریموت در دتکتورهای آن واحد می باشد.این پایه روی دتکتور با حرف R مشخص می شود. در صورت وصل کردن دتکتوراین چراغ نیز روشن می شود .

شستی های اعلام حریق ( MCP ) ( Manual Call Point ) :

این شستی ها برای اعلام حریق دستی ساخته شده اند و در دو نوع فشاری معمولی و شیشه ای می باشند . در هر دو نوع در حالت عادی کنتاکت شستی باز است ( N.O ) و در حالت اعلام حریق یک مقاومت سری با شستی که مقدار آن معمولا 270 اهم است در مسیر به طور موازی با مقاومت انتهای خط قرار می گیرد و مقدار مقاومت معادل به حدود 380 اهم می رسد و جریان افزایش می یابد و این از نظر سیستم یعنی اعلام حریق . در نوع شیشه ای شستی تحت فشار قرار دارد و با شکسته شدن شیشه آزا د شده و کنتاکت آن بسته می شود . در انواع معمولی باید شستی را فشار داد تا کنتاکت آن بسته شود . شستی معمولا دارای سوئیچی برای ری ست ( Reset ) کردن می باشند تا بعد استفاده از شستی بتوان دوباره آنرا به حالت عادی برگرددند. محل نصب شستی ها باید در مسیرهای خروجی ساختمان و در دسترس و در معرض دید باشد تا احیانا اشخاص برای به صدا در آوردن سیستم اعلام خطر به محل وقوع حریق نزدیک نشوند و به سمت خروجی ها بروند . فاصله نصب شستی ها حداکثر 30 متر و ارتفاع نصب 4/1 متر از کف می باشد . روی شستی ها کلمه Fire نوشته می شود و به رنگ قرمز می باشند .

کابل کشی سیستم اعلام حریق :

نصب و استقرار تجهیزات سیستم اعلام حریق طبق استاندارد 5839 BS و کابل کشی طبق استاندارد 6207 BS انجام می گیرد. به طور کلی می توان سیم های مدار اعلام حریق را به دو گروه تقسیم کرد و باتوجه به خصوصیات هر گروه کابل مناسب باآن را به کار برد :

گروه 1 : کابلهای که بعد از آشکار شدن حریق استفاده نمی شود مانند کابل های دتکتورها وشستی ها
گرو 2 : کابلهایی که بعد ازکشف حریق استفاده میشوند مانند کابلهای منبع تغذیه و آژیرها و چراغها

در حالت کلی می توان برای هر دو گروه کابل 1/5 میلی متر مربع با روپوش و عایق پروتودور به کار برد ولی در مکان هایی که امکان ضربه یا ساییدگی و جویده شدن توسط حیوانات وجود دارد باید کابل ها را حفاظت مکانیکی کرد. می توان در مورد سیم های آژیرها و چراغ ها برای حفاظت آنها را داخل دیوار زیر حداقل 12 میلی متر گچ به صورت تو کار گذاشت . کابلهای سیستم اعلام حریق باید جدا از سایر کابل ها سیم کشی شوند . تست کابل ها توسط اهم متر انجام می شود و در صورت استفاده از مگا اهم سنج باید تمام تجهیزات اعم از دتکتور- آژیر- پانل کنترل و … را از مدار باز کرد تا ولتاژ تست بالا به آنها آسیب نرساند . هنگام کابل کشی نباید از مسیر زون ها انشعاب گرفت . همچنین نباید از آژیر ها هم انشعاب گرفت . کابل کشی سیستم های عادی به صورت رادیال یا خطی و کابل کشی سیستم های هوشمند به صورت حلقوی انجام می گیرد . در انتهای مسیر زون ها همیشه یک مقاومت موازی با خط که مقدار آن معمولا 4/7 یا 6/8 کیلو اهم است متصل می کنند یا از واحد انتهای خط AEOL استفاده می نمایند .

پانل کنترل (Fire Alarm Control)(FACP):

اصلی ترین و مهمترین قسمت سیستم اعلام حریق پانل کنترل می باشد که وظیفه ارتباط بین شستی ها و دتکتورها و وسایل اعلام حریق مانند آژیرها و چراغ ها را به عهده دارد . این پانل ها به دو نوع آنالوگ و میکروپروسسوری تقسیم می شوند . پانل های کنترل باید قادر به تشخیص و اعلام خطای اتصال کوتاه یا قطعی مدار باشند و همچنین در مواقع قطعی برق به طور اتوماتیک برق اضطراری را توسط باطری ها به مدار اعمال کنند . پانل ها معمولا دارای امکاناتی نیز برای تست قسمت های مختلف مدار می باشند . از نظر ظرفیت پانل ها را با زون تقسیم بندی میکنند که معمولا به صورت 2- 4- 8- 16- 24- 32 زون ارائه می شوند . در بعضی از پانل ها می توان با اضافه کردن کارت های الکترونیکی Extention cardتعداد زون ها را فزایش داد . پانل مرکزی باید در محلی نصب شود که به راحتی قابل مشاهده باشد . معمولا در ورودیها و محلهایی که ماموران آتش نشانی داخل می شوند نصب می گردد . خود مرکز کنترل باید توسط یک دتکتور دودی حفاظت شود . ارتفاع نصب آن حدود 8/1 الی 2 متر است و باید محل نصب آنرا از نظر دستکاری افراد غیر مجاز و یا احتمال خرابکاری مورد توجه قرار داد. تعداد دتکتورهای قابل اتصال به هر زون توسط کارخانه سازنده تعیین می شود.در زیر تصویر 3 نوع پانل مرکزی عادی را میبینید:

در سیستم اعلام حریق نحوه ارتباط دتکتورها با پانل مرکزی به این صورت است که در مواقع بروز حریق , تحریک دتکتور یا فشار دادن شستی اعلام حریق باعث ایجاد یک اتصال کوتاه نسبی در مدار می شود و جریان مدار افزایش می یابد نه به حدی که به عنوان اتصال کوتاه کامل شناخته شود و باعث اعلام خطا شود) در نتیجه مرکز کنترل اعلام حریق مینماید . مرکز کنترل از طریق مدار الکترونیکی بعد از تشخیص حریق رله های مربوطه را وصل کرده و آژیرها و چراغ های اعلام خطر را به کار می اندازد. قسمت های اصلی پانل کنترل به شرح زیر می باشد :

منبع تغذیه (Power Suply Dmt) (PSU) :

منبع تغذیه یا به صورت ترانس کاهنده به همراه مدار یکسو سازی داخل پانل قرار می گیرد و یا به صورت واحد مجزا از بیرون پانل به پانل کنترل متصل می شود . ولتاژ خروجی منبع تغذیه معمولا 24 ولت DC و قدرت جریان دهی آن حدود 2 آمپر است . قدرت جریان دهی منابع تغذیه جداگانه حدود 3 تا 6 آمپر است و در دستگاه های بزرگ با تعداد Zone بالا استفاده می شود . در مواقع قطع برق منبع تغذیه اضطراری که معمولا عبارت از 2 عدد باطری خشک (بدون نیاز به سرویس و نگهداری) 12 ولت می باشد که به طور سری بسته می شوند تا 24 ولتDC را تامین کنند . در حالت عادی که برق 220 ولت وصل است سیستم باطری ها را شارژ کرده و برای مواقع قطعی برق آماده نگه می دارد وهنگام بروز قطعی برق به طور اتوماتیک وارد مدار می شوند بسته به تعداد زونهای تابلو اصلی در آمپرساعت های مختلفی استفاده می شوند . برای تابلوهای 2 زون باطری های 2 آمپر ساعت و برای تابلوهای 4 الی 12 زون 7 آمپرساعت و برای تابلو های 12 الی 24 زون باطری 12 آمپرساعت مناسب می باشد . معمولا باطریها در داخل تابلو کنترل قرار می گیرند. بعد از نصب سیستم باید باطریها را قبل از اتصال پانل شارژ کرد و سیستم را با باطریهای شارژ شده روشن نمود.

برد الکترونیکی :

بر روی این برد فیوزهای لازم و رله مربوط به مگنت های نگهدارنده (Door holder) و جامپرهایی برای تنظیم و قطعات الکترونیکی دیگر وجود دارد . همچنین نشانگرهای اتصال کوتاه و قطعی مدار و کانکتور توسعه (Aux) و کانکتور اتصال کارت زون روی این برد وصل است .

ترمینالهای اتصال شامل :

الف : خروجی ولتاژ DC کمکی
ب : خروجی کنتاکت های مربوط به رله مگنت نگهدارنده
ج . خروجی برای آژیرها و چراغ ها (معمولا بیش از یک خروجی می باشد)
د : خروجی برای زون ها (دو ترمینال + و- برای هر زون)
ه : محل اتصال پانل تکرار کننده (شرح در ادامه می آید)

LED های نشانگر :

این LED ها معمولا روی درب تابلو کنترل نصب می شوند:
الف : LED نشانگر وجود برق شهر
ب : LED نشانگر وجود اشکال در منبع تغذیه
ج : LED مربوط به وجود خطا در زون ( FAULT ) به تعداد زونها
ه : LED مربوط به وجود حریق در زون ( FIRE ) به تعداد زونها
د : LED نشانگر آژیر Sounder که موقع به صدا در آمدن آژیر روشن می شود .

در مدل های مختلف ممکن است LED های نشانگر دیگری نیز وجود داشته باشند ولی موارد ذکرشده در بالا عموما در تمام پانل ها وجود دارند .

بیزر اشکال داخلی تابلو : در مواقع بروز اشکال در مدار داخلی تابلو مانند عدم اتصال باطریها به صدا در می آید.
سوئیچ قفل کردن تابلو : برای جلوگیری از خراب کاری و دسترسی افراد غیرمجاز به تابلو و تنظیمات آن به کار می رود و روی درب تابلو نصب شده است .
شستی های کنترل : برای تنظیم تابلو به کار می روند .

تجهیزات تکمیلی سیستمهای اعلام حریق

تکرارگر (Repeater ) :
در مواقعی که تکرار علائم اعلام حریق در مکان های غیر از محل تابلو اصلی مورد نیاز باشد از تکرارگرها استفاده می شود. تکرارگرها دارای LED های نشانگر مشابه تابلو اصلی می باشند و به ترمینال های تابلو کنترل مرکزی وصل می شوند. ممکن است بعضی تابلوها امکانات اتصال تکرارگر را نداشته باشند . طرز اتصال آن در دیاگرام سیم کشی تابلو اصلی مشخص می شود .

جداکننده خط (Line Lsolator) :
با استفاده از جدا کننده های خط می توان در صورت بروز عیب در مدار قسمت معیوب را از قسمت سالم مدار جدا کرده و بعد از رفع عییب دوباره اتصال کامل مدار را برقرار نمود .

مگنت نگهدارنده ( Door Holder ) :
بر روی درهای معینی جهت جلوگیری از گسترش آتش در حین آتش سوزی نصب می شود و در صورت بروز حریق از باز ماندن در جلوگیری می کنند . طبق استاندارد تغذیه آن باید از منبع 24 ولت جداگانه انجام می گیرد نه از برق 24 ولت تابلو چون مصرف آن ها بالاست .

سیستم های صوتی اعلام خطر :
این سیستم ها در دو نوع عادی و هوشمند ساخته شده اند و قادرند به طور اتوماتیک یا دستی در مواقع بروز حریق پیام اعلام خطر را از بلند گوهای مربوطه پخش نمایند .

سیستم های تلفن اضطراری :
این سیستم ها دارای یک پانل تلفن اصلی و گوشی هایی می باشند که در محل های مورد نظر نصب می شوند . هنگام خطر می توان با استفاده از گوشی ها به مرکز تلفن خبر داد یا مرکز تلفن می تواند به هر کدام از گوشی ها زنگ بزند. ارتباط بین گوشی ها نیز می تواند از طریق پانل اصلی تلفن برقرار باشد . تصویر یک گوشی تلفن اضطراری و دو نمونه پانل اصلی این سیستمها را مشاهده مینمایید:

ماژول های رابط( (Interface Module:
در سیستم های هوشمند استفاده می شوند و برای ارتباط و شناسایی اجزای قابل آدرس دهی سیستم به کار می رود .چند نمونه از آنها را در زیر مشاهده می کنید:

Active End Of Line Unit AEOL :
در انتهای خط سیستم های اعلام حریق نصب می گردد و با کمک آن می توان دتکتورهای عادی (غیر قابل آدرس دهی) را به سیستم های اعلام حریق هوشمند وصل کرد .

برنامه ریزی دستی ( Handle Programmer ) :
برای برنامه ریزی اجزای سیستم های اعلام حریق هوشمند استفاده می شود .ابزارهای دیگری نیز مانند تست کننده مسیر ( Loop Tester ) و برد رله های کمکی و اسپلیتر زنگ و … وجود دارد که در سیستم های اعلام حریق در صورت نیاز استفاده می شوند .در ادامه نحوه سیم بندی چند نوع تابلوی مرکزی اعلام حریق به عنوان نمونه آورده شده است و نحوه نصب و سیم کشی پانل کنترل عادی مدل ACT آریاک به طور کامل بیان شده است.

دستگاههای مدل ACT 2الی24 زون :
پانل اصلی این دستگاه که شکل آن در زیر مشاهده می شود شامل قسمت های زیر است :
الف : قسمتهای است که روی درب تابلو قرار دارند :
1 شستی ( Reset / Resound / Test Zone Lamp ) : برای دوباره راه اندازی کردن تابلو اصلی می باشد.
2 شستی (Silence Alarms Sounders ) : برای ساکت کردن صدای بوق تابلو و آژیر می باشد.
3 شستی (Silence Fault Sounders ) : برای ساکت کردن بیزر داخلی تابلو می باشد.
4 شستی ( Evacuate ) : برای به صدا در آوردن آژیر به صورت دستی می باشد .
– لامپ Sounder Fault : زمانیکه این لامپ روشن می شود به معنی این است که ایراد و اشکال در مدار آژیرهای سیستم ایجاد شده است .
– لامپ Battery / Power Supply Fault : زمانی که این چراغ روشن می شود به معنای این است که برق ورودی سیستم (24 DC OR 220 AC) دچار اشکال شده است .
– لامپ Mains On : به معنای این است که تابلو روشن است و اگر فقط این لامپ روشن باشد یعنی تابلو در حالت نرمال می باشد .
لامپ Fire برای هر زون : در مواقع اعلام حریق لامپ زون مربوطه روشن می شود .
لامپ Fault . هرگاه خطایی اعم از اتصال کوتاه یا قطعی در زون اتفاق بیفتد روشن می شود .
5 سوئیچ : برای قفل کردن شستی های کنترلی به کار می رود .
توجه : در حالیکه تابلو نرمال است فقط باید لامپ Mains On روشن باشد .

قسمتهایی که داخل تابلو قرار دارند :
1 – فیوزها
2- کانکتورها
3- ترمینال ها
4- منبع تغذیه (باطری و ترانس)
5- جامپرها
6- LED های نشانگر اتصال کوتاه و قطعی در زون
7- پیچ اتصال زمین
9- رله مگنت نگهدارنده
تمامی قسمت های فوق غیر از باطری و ترانس و رله مگنت نگهدارنده روی برد الکترونیکی نصب شده اند.

نصب اولیه :

کابل کشی و حصول اطمینان از تطابق آن با استاندارد 5839 BS :
• ابتدا موقعیت کلیه قسمت ها را با نقشه چک کنید .
• کابل کشی را مطابق با نقشه انجام دهید .
• بعد از کابل کشی دتکتورهای حرارتی و دود ، شستی ها و آژیر های اعلام خطر را نصب کنید .
• دستگاه مرکز کنترل را طبق دستورالعملهای آزمایش مرکز کنترل آزمایش کنید .
• بعد از بازکردن درب جلوی دستگاه به شرح زیر، جعبه اصلی دستگاه را در محل مناسب نصب نمایید.
• پیچ اتصال ارت روی برد اصلی دستگاه را شل کرده و کابلشو را از زیر آن جدا کنید.
• سوکت PL3 را با دقت از محل اتصال آن جدا کنید .
• لولا های درب دستگاه را از شیارهای مربوطه آن از جعبه اصلی جدا کنید .
• جعبه اصلی دستگاه را با استفاده از 4 عدد سوراخ نصب ، به دیوار پیچ کنید .

• کابل برق 220 ولت را از سوراخ های بالای جعبه وارد کنید . ورودی برق 220 ولت و سیم کشی آن بایستی طبق قوانین رایج سیم بندی IEEE و استاندارد BS5839 انجام شوند . تا زمانی که سیم بندی امتحان نشده است هیچ دتکتوری یا آژیری را متصل نکنید. اغلب روی پایه دتکتور هنگامی که دتکتور روی آن نباشد مدار سیم کشی را باز می کنند ، جهت آزمایش سیم کشی بایستی ارتباط مدار باز سیم کشی را بر روی پایه دتکتور کامل نمود.
• سیم های ورودی را قبل از آزمایش کامل دستگاه به ترمینال های آن وصل نکنید.
• دتکتورها را تا تمام کارهای ساختمانی ( که امکان وجود گرد و غبار می باشد ) ، از پایه های آن خارج کنید تا به دلیل ورود گرد و غبار به داخل آن ها باعث ایجاد آژیر مزاحم نشود.

2 – نقشه اتصال ترمینال ها :

3 – نصب تکمیلی :
هنگامی که کلیه کارهای ساختمانی تمام شده و هیچ گرد و غباری وجود ندارد .
• مطمئن شوید که برق 220 ولت دستگاه قطع می باشد .
• برای جلوگیری از وارد شدن صدمه به دستگاه در هنگام اتصال سیم ها باطریها را از داخل دستگاه بردارید . بعد از آزمایش کردن سیم بندی دستگاه مقاومت های انتهای خط را از ترمینال دستگاه باز کرده و آنها را به ترمینال های آخرین دتکتور و آخرین آژیر هر مدار وصل کنید.
(می تو انید قبل از بازکردن مقاومت های متصل به ترمینالهای دستگاه از مقاومت های داخل زیپ همراه دستگاه برای اتصال به آخرین دتکتور و آژیر استفاده نمایید و پس از اتمام تست ، مقاومت های داخل دستگاه را برای استفاده های بعدی نگهداری نمایید.)
• سپس کلیه آژیرها و دتکتورها را وصل کنید .
• کامل بودن مدار سیم کشی را به وسیله یک اهم متر چک کنید.
• مطمئن شوید که به هر شستی مقاومت 470 اهم متصل باشد ، درغیر این صورت به جای حالت اعلام حریق نشانگر اشکال مداراتصال کوتاه روشن خواهد شد . ( داخل شستی های اعلام حریق آریاک ، مقاومت تعبیه شده است)
تذکر : هنگام متصل بودن هرگونه وسیله الکترونیکی، سیستم را به وسیله مگااهم سنج آزمایش نکنید .
• زمانی که مطمئن شدید که کلیه اتصالات محکم می باشند و عایق روی سیم ها سالم می باشند درب جلوی دستگاه را در جای خود قرار دهید ، باطری ها را در داخل دستگاه قرار داده و سیم آن را متصل کنید و برق دستگاه را نیز متصل کنید . حال می توانید دستگاه را به طور کامل و عملی تست نمایید .
توجه : کلیه دستگاهها فضای لازم را برای قرار دادن دو باطری 7 آمپر ساعت دارا هستند.

4- آزمایش مرکز کنترل :
مرکز کنترل را قبل از متصل کردن نیز می توان امتحان کرد .
• ابتدا مطمئن شوید که مقاومت های انتهای خط در جای خود در ترمینال قرار دارند .
• دو باطری 12 ولت حداقل 6/2 آمپرساعت (برای 2 زون ACT-2) و حداقل 7 آمپرساعت (برای 4 الی 14 زون ACT-4-14) در قسمت پایین کابینت قرار دهید و آنها را به وسیله سیم رابط به صورت سری متصل کنید . باطری ها را نیز به وسیله سیم های سیاه و قرمز مربوطه متصل به برد اصلی ، به دستگاه متصل کنید . سیم قرمز مثبت و سیم سیاه منفی است . نشانگر اشکال تغذیه (PoweI Supply Fault) روشن شده و بازر به صدا در خواهد آمد ( توجه داشته باشید که اتصال اشتباه باطری فیوز باطری را می سوزاند و یا ممکن است به دستگاه آسیب برساند . ( ورودی 220 ولت را به برق وصل کنید در این حالت چراغ Mains On روشن می شود و در صورتیکه باطری ها خالی نباشد چراغ نشانگر اشکال تغذیه خاموش شده و بازر ساکت می شود . اگر باطری ها کاملا خالی و یا نامرغوب باشند چراغ اشکال تغذیه کماکان روشن می ماند اما بهتر است که با باطری جدید شارژ شده امتحان شود .

سوئیچ دو حالت نرمال :
• فقط چراغ Mains On روشن است، آژیرها ساکت هستند و دکمه های فشاری نیز عمل نمیکند.
سوئیچ را در حالت Arm Controls قرار دهید :
• دکمه های فشاری فعال می شوند و شخص مجاز می تواند از آنها استفاده کند . چرخاندن سوئیچ تاثیر دیگری روی دستگاه نمی گذارد.
• دکمه Test Zone Lamp/Resound/Reset را فشار دهید. زمانیکه دکمه فشار داده می شود چراغ های Fire و Fault روشن خواهند شد و بازر به صدا در خواهد آمد. چراغ های Power Supply Fault / Battery و Sounder Fault روشن نخواهد شد.
آزمایش مدار نمایشگر و وضعیت تغذیه :
• برق 220 ولت را قطع کنید ، بعد از چند ثانیه چراغ Power Supply Fault روشن خواهد شد در این حالت چراغ Mains On خاموش شده و بازر به صدا در خواهد آمد . دکمه Silence Fault Sounders را فشار دهید ، بازر خاموش می شود ولی چراغ Power Supply Fault روشن شده و بازر به صدا در می آید . باطری را دوباره وصل کنید , پس از مدت کوتاهی دستگاه به حالت عادی بر می گردد و بازر خاموش می شود (فقط چراغ سبز رنگ Mains On روشن می باشد).

توجه :
1- این آزمایشات بایستی با باطریهای نو و پر انجاه گیرند . باطری های نامرغوب باعث اعلام اشکال می گردند حتی اگر شارژ شوند .
2- چنانچه باطریها خوب ولی خالی استفاده کنید نشانگر اشکال منبع تغذیه تا زمانیکه باطری ها به انداره کافی شارژ نشوند روشن می ماند .

آزمایش کردن مدار کنترل آژیر :
ابتدا اطمینان حاصل کنید که مقاومت های انتهای خط (با کد رنگ آبی , خاکستری , قرمز , طلائی یا نقره ای) بین ترمینال های ( 5 = 6 و 7 =8 ) قرار گرفته باشند .
• ترمینال های 5 و 6 را اتصال کوتاه کنید و به همین وضعیت نگهدارید ، چراغ Sounder Fault روشن خواهد شد و بازر به صدا در خواهد آمد. دکمهSilence Fault را فشار دهید در نتیجه بازر خاموش خواهد شد اما چراغ Sounder Fault روشن می ماند.اتصال کوتاه را بردارید تا دستگاه به حالت نرمال برگردد .
این آزمایش را با مدار باز کردن ترمینالهای 7 و 8 برای مدار دیگر آژیر تکرار کنید.

آزمایش مدار کنترل دتکتور :
ابتدا اطمینان حاصل کنید که مقاومت های انتهای خط ( با کد رنگ آبی ، خاکستری ، قرمز ، طلائی یا نقره ای ( بین هر جفت ترمینالهای دتکتور (9 و 10- 11 و 12 و غیره) قرار گرفته باشد .
حالتهای مدار به 4 وضعیت ذیل می باشد .
1 – حالت نرمال : جریان کنترل مسیرهای زون از طریق مقاومت انتهای خط برقرار است
2 – تکتورها و شستی ها به صورت موازی به سیم های مدار زون ها متصل شده اند .
3 – اشکال مدار باز : سیم بندی در بعضی نقاط قطع می باشد و جریان کنترل عبور نمی کند .
4 – اشکال اتصال کوتاه : در بعضی از نقاط مدار اتصال کوتاه به وجود آمده که باعث عبور جریان کنترل بیش از حد می شود .
5 – وضعیت حریق : اتصال کوتاه نسبی به وجود آمده که باعث ازدیاد جریان کنترل می گردد ولی نه به اندازه ای که باعث اعلام اشکال اتصال کوتاه گردد . اکثر دتکتورهای دود وقتی فعال می شوند اتصال کوتاه نسبی به وجود می آورند در حالیکه شستی های اعلام حریق و دتکتورهای حرارتی ساده برای به وجود آوردن اتصال کوتاه نسبی به مقاوت 270 اهم (کد رنگ زرد ، بنفش ، قهوه ای ، طلائی یا نقره ای) که به صورت سری وصل شود ، نیاز دارند .

اشکال مدار باز :
• با برداشتن یکی از پایه های مقاوت انتهای خط از روی ترمینالهای 9 و10، مدار دتکتورها را باز کنید . چراغ Fault/Zone روشن شده و بازر به صدا در می آید . داخل مرکز کنترل چراغ ZISO , Gen Fault روشن می شوند .
• دکمه Silence Fault Sounder را فشار دهید ، بازر خاموش می شود ، اما چراغها روشن می مانند . مدار را به حالت اول خود برگردانید تا دستگاه نیز به حالت نرمال برگردد .
این آزمایش را برای مدار دیگر دتکتورها با باز کردن ترمینالهای 11 و 12 و غیره امتحان کنید .
اشکال اتصال کوتاه :
• ترمینال های 9 و 10 را به یکدیگر اتصال دهید و در این حالت نگه دار ید . چراغ FAULT / ZONE روشن شده و بازر به صدا در می آید . داخل مرکز کنترل چراغ Zis s و GEN FAULT روشن می شوند.
• دکمه Silence Fault Sounder را فشار دهید بازر خاموش می شود، اما چراغها روشن می ماند . اتصال کوتاه را بردارید تا دستگاه به حالت نرمال برگردد . این آزمایش را برای مدار دیگر دتکتورها با اتصال کوتاه کردن ترمینال های 11 و 12 و غیره تکرار کنید .
حالت اعلام حریق :
یک مقاومت 270 اهم ( با کد رنگ زرد ، بنفش ، قهوه ای ، طلائی یا قهوه ای ) را بین ترمینال های 11 و 12 قرار دهید .
• رله خروجی آژیر عمل می کند ، چراغ Zone 1 Fire چشمک می زند ، حال دستگاه در وضعیت اعلام حریق می ماند . دکمهSilence Alarm Sounder را فشار دهید ، رله خروجی آژیر به حالت اول برگشته و چراغ Zone 1 Fire از حالت چشمک زدن به حالت ثابت برمی گردد و بازر به صدا در می آید . دکمه Reset / Resound / Test Zone Lamp را فشار دهید ، دستگاه دوباره به وضعیت اعلام حریق برمی گردد . مقاومت 470 اهم را از روی ترمینالها 9 و 10 بردارید . ابتدا دکمهSilence Alarm Sounder و سپس Reset / Resound / Test Zone Lamp را فشار دهید دستگاه به حالت نرمال بر می گردد .
• با متصل کردن یک مقاومت 470 اهم مابین ترمینالهای 11 و 12 و غیره این را برای مدار دیگر دتکتورها امتحان کنید .
توجه :

1- فشار دادن دکمه Reset / Resound / Test Zone Lamp زمانیکه دستگاه درحالت اعلام حریق می باشد ( زمانیکه Fire چشمک می زند) تاثیری ندارد.

2- زمانیکه آژیرهای اعلام حریق خاموش می شوند ( چراغ Fire ثابت روشن است ( بازر روشن می شود و نمی توان آنها را خاموش کرد. ) (Silence)

3- ری ست کردن دستگاه در وضعیت قطع آژیر ها (Silence) هنگامی که حالت حریق وجود دارد دوباره باعث راه اندازی آژیرها می گردد .

آخرین تست :
• دکمه Evacuate را فشار دهید . رله خروجی آژیرها عمل می کند تا آژیرها را راه اندازی کند .
• در صورت تمایل می توان این آزمایشات را با وصل کردن یک آژیر ، دتکتور دود ، شستی اعلام حریق و مقاومت انتهای خط به ترمینالهای مربوطه انجام داد .

امکانات فرعی :

امکان آزمایش مهندسی (آزمایش NON- LATCH) :
• این سری دستگاه ها دارای امکاناتی هستند که شستی های اعلام حریق ، دتکتور و آژیرها آزمایش شوند و به صورت اتوماتیک به حالت اولیه خود برگردند . جهت انجام این آزمایش جامپر ENG ( داخل مرکز کنترل) را از موقعیت پایین به بالا جابه جا کنید . LED مربوطه روشن می شود و بازر به صدا در می آید که آن را نمی توان خاموش کرد .
• حال اگر شرایط اعلام حریق بوجود آید آژیر حدود نیم ثانیه به صدا در میاید و قبل از اینکه دوباره به صدا درآید سه ثانیه خاموش می شود . این عمل تا زمانیکه دود داخل دتکتور باشد یا شستی به حالت عادی برنگردد ادامه می یابد . پس از اتمام آزمایش جامپر را در موقعیت اولیه خود قرار دهید .

خارج کردن زون از مدار (ایزوله کردن زون) :
• چنانچه لازم باشد زون ها را به وسیله قرار دادن جامپر آن (Z2 ISO , Z1 ISO) در موقعیت بالا می توان از مدار خاج کرد . LED مربوطه و چراغ FAULT زون مربوطه جهت نشان دادن از مدار خارج شده زون روشن خواهد شد ، بازر به صدا در خواهد آمد و آن را می توان خاموش کرد. زمانیکه آزمایش کامل شد جامپر را به حالت اول برگردانید .

• در کنار LED های اشکال مدار باز ( O ) و اتصال کوتاه ( S ) برای هر زون یک مقاومت جامپر ( صفر اهم ) با علامت Z2S یا Z1S وجود دارد .
قطع کردن این جامپر مدار نشانگر اتصال کوتاه را از کار می اندازد که امکان استفاده از دستگاه را برای شستی های اعلام حریق که مقاومت 470 اهم ندارند فراهم می سازند .
توجه : استفاده از روش فوق توصیه نمی گردد زیرا بروز اتصالی در سیم کشی ها باعث اعلام حریق می شود .

چراغ اشکال عمومی (GENERAL FAULT LIGHT) :
• در صورت بروز هر گونه اشکال این چراغ روشن می شود .
• این چراغ در زمانهای مختلفی روشن می شود و به عملکرد عادی مرکز کنترل بستگی ندارد.
برای نمایش اشکالاتی که از این طریق کانکتور توسعه PL2 پدید می آید به کار می رود .

عیب یابی:
هشدار: هنگامیکه درب جلوی دستگاه باز می شود برق 220 ولت را قطع کنید .

اشکالاتی که ممکن است بروز کند:

1- شستی های اعلام حریق و دتکتور های حرارتی ساده به جای اعلام وضعیت حریق باعث اعلام اشکال می شوند:
مقاومت 470 اهم در داخل شستی اعلام حریق یا دتکتور حرارتی ساده نصب نگردیده است. طبق استاندارد BS5839 از اول ژانویه 1990 بایستی یک مقاومت 470 اهم ( با کد رنگ زرد ، بنفش، قهوه ای، طلایی یا نقره ای) در داخل شستی های اعلام حریق و دتکتورهای حرارتی ساده به صورت سری نصب شود.

2 – بازر به صدا در می آید :
هیچگونه نشانگر اشکال روشن نمی شود و با دکمه SOUNDERS FAULT نیز قطع نمی شود :
کنترل کنید که جامپر آزمایش مهندسی (ENG) در موقعیت بالا قرار نداشته باشد. آن را در موقعیت پایین قرار دهید تا بازر خاموش شود و چراغ مربوط به آزمایش مهندسی (کنار جامپر مربوطه) خاموش شود .

3 – اشکال تغذیه (POWER FAULT) :
• آیا چراغ سبز MAINS ON روشن است؟ درغیر اینصورت تغذیه 220 و فیوز آن را کنترل کنید.
• سیم های باطری را چک کنید ( باید سیم قرمز رنگ به ترمینال مثبت باطری و سیم سیاه رنگ به ترمینال منفی باطری وصل باشد) . اگر سیم های باطری اشتباه متصل شوند، فیوز باطری خواهد سوخت که باعث روشن شدن نشانگر اشکال تغذیه می گردد .
• کنترل کنید که دو باطری 12 ولت با آمپرساعت مناسب به صورت سری به سیستم وصل می باشند.
• کنترل کنید که کانکتورها درست به بردها متصل شده باشند .
• کنترل کنید که سیم های ترانس درست داخل ترمینال قرار گرفته باشد .
• چنانچه چراغ های MAINS ON و POWER SUPPLY FAULT هنوز روشن هستند باطری ها را عوض کنید .

4 – اشکال اعلام حریق (FIRE FAULT) :
• مدار زونی را که باعث ایجاد اشکال شده است از ترمینال جدا کرده و مقاومت صحیح انتهای خط ( با کد رنگ آبی ، خاکستری , قرمز , طلایی یا نقره ای ( را به جای آن قرار دهید.
• سوئیچ را در حالت ARM قرار دهید . دکمه Silence و سپس دکمه RESET را فشار دهید. در صورت رفع شدن اشکال اعلام حریق سیم بندی را چک کنید . چنانچه وضعیت اعلام حریق ادامه یافت و اشکال برطرف نگردید با فروشده تماس بگیرید .

5 – اشکال زون ( ZONE FAULT ) :
• مدار زونی را که باعث ایجاد اشکال شده از ترمینال جدا کرده و مقاومت صحیح انتهای خط ( با کد رنگ . آبی ، خاکستری ، قرمز ، طلائی یا نقره ای ( را به جای آن قرار دهید در صورت رفع شدن اشکال زون ، سیم بندی را چک کنید.دتکتور و سیم بندی را مجددا چک کنید .
• جامپر خارج شدن زون از مدار ( ISO ) را چک کنید که در موقعیت بالا قرار نداشته باشد.

6 – اشکال آژیرها (SOUNDER FAULT) :
• فیوزهای خروجی آژیر F3 و F4 و فیوز خروجی کمکی ( AUX (F1 را که بر روی برد اصلی قرار دارند آزمایش کرده و در صورت سوخته بودن آنها را تعویض کنید) فیوز 20 میلیمتری 1 آمپر)
• کنترل کنید که مقاومت انتهای خط ( 6800 اهم قرمز ، بنفش ، طلائی یا نقره ای ( وصل شده باشد . مدار آژیر مربوطه را از ترمینال جدا کرده و خط مقاومت انتهای خط را به جای آن قرار دهید .
• در صورت رفع شدن اشکال آژیر ، سیم بندی را چک کنید سوئیچ را در حالت ARM قرار داده و دکمه RESET را دوباره فشار دهید.

7 – دکمه ها عمل نمی کنند :
• سوئیچ را در حالت ARM قرار دهید . دکمه Silence و سپس RESET را فشار دهید. اگر خطا باقی ماند کانکتور اتصال سوئیچ به برد را کنترل کنید. اگر مشکل برطرف نشد با فروشنده تماس بگیرید.

بازدید سیستم :
بازدید روزانه :
• ابتدا کنترل کنید که چراغ سبز رنگ MAINS ON روشن باشد . همچنین هیچ چراغ دیگر یا آژیری روشن نباشد . هرگونه اشکال را به سرویسکار مربوطه گزارش دهید و در فرم ثبت وقایع ثبت کنید .

بازدید هفتگی :
• سوئیچ را در حالت ARM CONTROLS قرار دهید و دکمه Reset / Resound / Test Zone Lamp را فشار دهید .
• کنترل کنید که چراغ زون ها روشن می شود و بازر کار می کند . شستی اعلام حریق یا سنسوری را فعال کنید تا اعلام حریق آزمایش شود ، عملکرد آژیرها را کنترل کنید . دستگاه را با فشار دادن دکمهSilence و سپس Reset / Resound / Test Zone Lamp را به حالت اولیه برگرد انید ( برای انجام این آزمایش به دو نفر نیاز می باشد ( .
• هر هفته یک زون مختلف و همچنین شستی و یا سنسور متفاوتی را امتحان کنید .. بدین ترتیب به صورت دوره ای کلیه شستی ها و سنسورها را امتحان کرده اید .
• توصیه می شود نقشه ای از ساختمان در مورد جزئیات مربوطه به محل استقرار شستی ها وسنسورها در دسترس داشته باشید.
• کلیه شستی ها و سنسورها را کنترل کنید تا مطمئن شوید همگی آنها در دسترس می باشد.

بازدید فصلی :
• گزارشات قبلی را مطالعه کنید و چک کنید که اشکالات قبلی به صورت صحیح برطرف شده باشند.
• باطری و اتصالات آن را بازدید کنید . مانند بازدبد هفتگی در هر زون یک سنسور و یا شستی را فعال کنید تا اعلام حریق را آزمایش کنید . برق 220 ولت را قطع کرده و قابلیت باطری برای تغذیه آژیرها را کنترل کنید .
بازدید سالانه :
• همانند بازدید هفتگی و فصلی عمل کرده ولی کلیه دتکتورها ، شستی های اعلام حریق ، آژیرها و تجهیزات کمکی را برای عملکرد صحیح کنترل کنید .
هر دو یا سه سال یک بار :
• برای حصول اطمینان از عملکرد صحیح و عدم وجود آژیرمزاحم دتکتور دود را تمیز کنید.
هر پنچ سال یک بار :
• باطری های خشک را تعویض کنید .

خرید سیستم اعلام حریق از شرکت بهسازان

شرکت بهسازان سرای مهر آهنگ (بسما) فعالیت خود را با تولید انواع جعبه و قرقره آتش‌نشانی پیشرو شروع کرد. این شرکت با گسترش فعالیت‌های خود توانست نمایندگی سیستم اعلام حریق گلوبال را در ایران به‌دست آورد. در حال حاضر بسما انواع سیستم اعلام حریق گلوبال و تکنیم را به مشتریان عرضه می‌کند.

شما به هر کدام از برندهای سیستم اعلام حریق نیاز داشتید می‌توانید با شرکت بهسازان در تماس باشید. همکاران ما ضمن ارائه مشاوره‌های لازم در زمینه خرید سیستم اعلام حریق، قیمت روز آن‌ها را به شما اعلام خواهند کرد. هر کدام از سیستم‌ها را انتخاب کنید در اسرع‌وقت به آدرس شما در سراسر کشور ارسال خواهد شد.

برند